Het klimaat in begrijpelijke taal: de gevolgen
Laatst werd duidelijk dat een opwarming van 1,5 graden van de aarde waarschijnlijk binnen 10 jaar al bereikt wordt. Anderhalve graad. Wat is nu anderhalve graad? In dit artikel leggen we uit welke grote gevolgen, kleine verschillen in de gemiddelde temperatuur veroorzaken.
Een opwarming van 1,5
Het klimaat is het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar of langer. Het klimaat is nog nooit zo snel veranderd als nu. Op dit moment is de gemiddelde temperatuur op aarde 1,2 graden hoger dan voor de industriële revolutie.
Ik hoor je denken: "Een opwarming van 1,2 graden, is dat nu echt zo erg?". Dat lijkt misschien weinig, maar een opwarming van 1,5 graden zal wereldwijd voor ernstige en onomkeerbare gevolgen zorgen. De afgelopen jaren hebben we ook al steeds vaker de gevolgen van klimaatverandering gevoeld.
Hevige regen en overstromingen
“Er zijn weinig weerfenomenen zo direct toe te schrijven aan de opwarming van het klimaat als het vaker voorkomen van heftigere regenbuien”, zegt Geert Jan van Oldenborgh van het KNMI. Dit komt doordat bij een opwarmend klimaat de hoeveelheid waterdamp in de lucht toeneemt. En dus valt er ook meer naar beneden. Een voorbeeld hiervan zijn de overstromingen in gebieden van Duitsland, België en Zuid-Limburg in de zomer van 2021.
Droogte en mislukte oogsten
Ook droogtes komen vaker voor door klimaatverandering. In landen als Zuid-Afrika leidt droogte vaak tot mislukte oogsten en een mogelijke verdubbeling van het aantal mensen met honger als gevolg. In Europa zijn de gevolgen milder, maar ook wij zijn de laatste jaren door periodes van langdurige droogte getroffen. Afgelopen zomer kampte Nederland bijvoorbeeld al met een officieel watertekort. Grote bosbranden zoals in Frankrijk en Spanje afgelopen zomers zullen ook vaker voorkomen.
Klimaatverandering werkt ook door op El Niño, het weerfenomeen dat eens in de paar jaar wereldwijd het weer in de war stuurt. Dat betekent nog meer droogtes en overstromingen. Deze winter was het behoorlijk raak. In Midden-Amerika en Colombia, zuidelijk Afrika en Ethiopië, Indonesië en Papoea Nieuw Guinea zijn oogsten mislukt en is veel vee gestorven door de droogte. Anderhalf miljoen mensen hebben voedselhulp nodig.
Klimaatverandering Oorlog
Klimaatverandering is natuurlijk nooit dé oorzaak van een oorlog, maar het kan wel bijdragen aan het ontstaan daarvan. Droogte en overstromingen als gevolg van klimaatverandering verhoogt de schaarste in gebieden. Deze schaarste kan tot conflicten en oorlogen leiden.
Veranderende leefgebieden van dieren
Met het stijgen van de temperatuur op aarde veranderen de leefgebieden van dieren overal ter wereld. Aanpassen of verhuizen is niet altijd mogelijk. De broedstranden van zeeschildpadden zijn in gevaar door zeespiegelstijging en ijsberen komen niet meer aan voedsel doordat de ijsschotsen met zeerobben waarop ze jagen smelten. Wereldwijd is, onder andere door klimaatverandering, nu al een vijfde van het koraal afgestorven. Wetenschappers meldden onlangs dat grote delen van het Great Barrier Reef bij Australië al is aangetast door de stijgende temperatuur van de oceanen.
Ziektes
Op dit moment vallen de gevolgen voor de gezondheid van de mens gelukkig nog mee. Maar doordat ziekteverspreiders zoals muggen zich verder noordelijk kunnen verspreiden, wordt het risico op dit soort ziektes groter. Kijk bijvoorbeeld naar het zikavirus. In Nederland is het hooikoortsseizoen al behoorlijk verlengd. Afgelopen jaar zaten mensen zelfs aan het kerstdiner te sniffen. Ook ander ongedierte die ziektes meebrengen zoals processierupsen en taken komen nu al steeds vaker voor.
- Lees hier meer over de oorzaak van klimaatverandering
Klimaatverandering: wat kun jij zelf doen?
De kans op en het risico van de gevolgen van klimaatverandering kan worden beperkt door de uitstoot van broeikasgassen naar beneden te halen. Op die manier kunnen we de opwarming van de aarde tot 1,5 graden beperken.
Deze taak ligt voor een groot deel bij de regeringen en bedrijven. Maar ook jij kunt helpen om jouw uitstoot te beperken. Lees hier alles over het verkleinen van je ecologische voetafdruk en het besparen van energie.