Wat is de rol van klimaatverandering bij de overstromingen in Limburg

Foto van mensen die met laarzen en regenkleding in een overstroomde straat vol water staan

De afgelopen jaren hebben we in Nederland te maken gehad met extreem warme zomerdagen en heftige regenbuien. De overstromingen in Limburg deden daar nog een schep boven op. Zijn deze overstromingen een gevolg van klimaatverandering en wat kunnen we in de toekomst nog meer verwachten?

Wat is er precies gebeurd?

Hevige regenval zorgde totaal onverwachts voor grote wateroverlast in delen van Duitsland, België en Limburg. Veel bewoners moesten hun huis verlaten en in veiligheid worden gebracht. Het gebeurt niet vaak dat er ineens auto’s door de Nederlandse straten drijven. Het KNMI gaf voor het eerst code rood uit voor regenval en premier Rutte benoemde de gebeurtenis officieel als een ramp.

We houden in Nederland al jaren rekening met hoog water, hoe heeft deze ramp dan toch kunnen gebeuren? Dit heeft te maken met drie factoren.

1. Vochtige lucht

Allereerst heeft de warme en natte zomer ervoor gezorgd dat er veel verdamping plaats heeft gevonden. De lucht in het gebied was hierdoor extra vochtig en dit veroorzaakte grotere regenbuien.

2. Heuvelachtig gebied

Daarnaast hebben de heuvelachtige gebieden in Limburg al het water afgevoerd naar de laagst gelegen punten. Op deze plekken was het water, ondanks de voorgenomen maatregelen, niet meer binnen de perken te houden.

3. Opgesloten lagedrukgebied

Tot slot waaiden de buien maar niet over. De neerslag ontstond door een lagedrukgebied dat opgesloten zat tussen twee hogedrukgebieden. Dit heeft ervoor gezorgd dat de regenbuien zich niet of nauwelijks konden verplaatsen en alle regen in één gebied bleef vallen.

"Premier Rutte gaf bij zijn bezoek aan het watersnoodgebied in Limburg aan een link te zien met klimaatverandering"

Is deze extreme regenval het gevolg van klimaatverandering?

Wat we weten is dat de kans op extreem weer toeneemt door het veranderende klimaat. De manier waarop hoge en lage drukgebieden zich verplaatsen hangt mede af van de straalstroom, een krachtige westenwind op grote hoogte in de atmosfeer. Deze stroom is door klimaatverandering een stuk zwakker geworden waardoor de regenbuien in Limburg zich niet tot nauwelijks hebben verplaatst.

Daarnaast kan warme lucht meer vocht opnemen waardoor de opwarming van de aarde voor meer hevige regenbuien zoals deze zal gaan zorgen. Met andere woorden, de kans dat dergelijke regenbuien plaatsvinden is aanzienlijk toegenomen. Het is dan ook niet zo gek dat de meeste specialisten spreken over een verband tussen de gebeurtenissen in Limburg en het veranderende klimaat. Ook Premier Rutte gaf bij zijn bezoek aan het watersnoodgebied in Limburg aan een link te zien met klimaatverandering.

Wat kunnen we doen om dit in de toekomst te voorkomen?

De Nederlandse regering houdt altijd rekening met extreme scenario’s. Bij de dijken van onze grote rivieren wordt rekening gehouden met een overstromingskans van eens per tienduizend jaar. Toch blijft het enorm lastig om in heuvelachtig gebied zoals Zuid-Limburg alle problemen te voorkomen. Waarschijnlijk moeten we er ook voor kiezen niet te dicht bij het water te wonen, hoe aantrekkelijk dit ook is.

Deze situatie laat nog maar eens zien dat het erg belangrijk is om aan de slag te gaan met het klimaatakkoord. De regering zal in ieder geval met een strikter klimaat- én adaptatiebeleid moeten komen als we niet willen dat dit soort situaties in de toekomst vaker gaan voorkomen. 

Zelf kunnen we ook aan de slag om de gevolgen van klimaatverandering te beperken. Lees hier tips van Helga van Leur over wat jij nú zelf al kan doen tegen klimaatverandering. 

Op de hoogte blijven?

Ontvang tips, artikelen, nieuws en meer! Geef hieronder aan welk thema je voorkeur heeft.

Lees voor meer informatie ons privacybeleid
Lijsten