Kennissessie warmte #3: de businesscase van een warmtenet
Bij ANNE in Utrecht komen vrijdag 1 november zo’n 35 betrokken deelnemers samen voor de derde HIER opgewekt kennissessie over de warmtetransitie. Op deze energieneutrale ontmoetingsplek kun je niet om het thema duurzaamheid heen. Door het raam prijken in grote blauwe letters de woorden CLIMATE PLANET en de vensterbanken zijn gevuld met groene planten. ANNE staat voor Alle Nederlanders Naar Energieneutraal. Aan deze Nederlanders zal het in ieder geval niet liggen. Met hun bewonersinitiatieven gaan ze hier vandaag op zoek naar antwoorden op hun vragen rondom de businesscase van een warmtenet.
De groep deelnemers is gevarieerd. Zo heeft de ene deelnemer de eerste buizen al in de grond liggen, terwijl veel andere deelnemers nog in de oriënterende fase zitten. Het leuke daaraan is dat er veel ervaringen worden uitgewisseld. Michiel Houwing en Martin Buijk van energiebedrijf Vattenfall trappen af met een presentatie over het aardgasvrij maken van wijken. Inmiddels hebben ze al redelijk wat warmtenetten aangelegd in verschillende regio’s. Hun doel is ambitieus; in één generatie fossielvrij.
Er moet wel markt voor zijn
De insteek van Michiel is vooral doen en op zoek gaan naar nieuwe mogelijkheden, bijvoorbeeld in samenwerking met warmte initiatieven. Maar hij geeft ook eerlijk aan dat ze altijd de financiële risico’s zorgvuldig moeten afwegen. Uit de zaal komt de vraag waarom de heren spreken van risico’s. Uiteindelijk moeten we toch allemaal over? Maar wanneer dat moment komt, is de grote vraag.
Als energieleverancier heeft Vattenfall een minimaal aantal afnemers nodig. De aanleg van een warmtenet vergt een grote investering, een paar huizen zijn niet voldoende om deze eruit te halen. Er volgen nog wat kritische vragen. Waarom moet de afnemer zo’n lange termijn betalen voor restwarmte die anders verloren gaat? Om boven nul te komen, moeten de energiebedrijven zeker dertig jaar inkomsten hebben.
‘Voor mij vallen er wel puzzelstukjes op z’n plek hier. Hoe ga je in je eigen regio om met marktpartijen? En hoe kijken zij aan tegen burgerparticipatie? Zeker de moeite waard, deze middag.’
- Katrin Larsen, Natuur en Milieufederatie Utrecht en Stichting EnergieRijk Houten
En dan…wat kost het?
Dan is er het moment waarop iedereen wacht: de cijfers. Wat kost de aanleg van een warmtenet nu precies? Op het whiteboard tekent Martin in grote lijnen de verschillende ‘stations’ uit en daarbij de kosten per woning. Dit onderwerp maakt duidelijk iets los, dat is te merken aan de opmerkingen uit de zaal. Maar over hoeveel woningen hebben we het dan? Is de isolatie nog van belang? Wat zijn de verschillen tussen een appartementencomplex of een villawijk? Al snel blijkt dat de kosten niet 1-op-1 te benoemen zijn. Hoe meer afnemers, hoe lager de totale kosten voor de aanleg. Gemiddeld komen de kosten uit tussen de 6.500 en 10.000 euro per woning.
Maak gebruik van beschikbare data
Na een korte pauze, waarin nog verder wordt gefilosofeerd over de opties, geeft Tijmen Klip van HIER opgewekt een presentatie met heel veel verschillende bronnen. Er is namelijk een enorme bak aan openbare data beschikbaar. Bijvoorbeeld over waar al bronnen van restwarmte liggen. Voor veel deelnemers nieuw en nuttig. Restwarmte is niet de enige optie voor een warmtenet, ook aquathermie en geothermie passeren de revue.
Daarnaast deelt Tijmen een stroomschema met keuzemogelijkheden voor warmtealternatieven. Dit geeft praktische handvatten om de weg naar aardgasvrij vorm te geven. Enkele deelnemers herkennen dit, omdat zij dit proces al hebben doorlopen. Voor anderen is het een mooi begin. Tot slot is er nog tijd en ruimte voor een korte discussie en vragenronde, en natuurlijk wat gezelligheid onder het genot van een hapje en drankje.
Binnenkort: Kennissessie #4 - De governance van het wijkwarmtebedrijf
In januari volgt de vierde kennissessie, waarin we verder praten over hoe je een warmtebedrijf organisatorisch en eigendomswijs kunt verdelen. Wil je ook deelnemen? Meld je dan hier aan.
