IPCC: Opwarming van 1,5 graden over 10 jaar bereikt
Het nieuwe klimaatrapport van het IPCC is uit en ineens hebben ál je vrienden het over zeespiegelstijging. Maar wat is er nu precies nieuw in dit rapport? Heel kort samengevat: klimaatverandering gaat nog harder dan we dachten. Lees verder voor meer tekst en uitleg.
Het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, kwam gisteren na 8 jaar met een nieuw klimaatrapport. Het vorige rapport kwam uit in 2013. In de tussentijd kwamen er wel rapporten uit over de haalbaarheid van 1,5 graden opwarming en over de zeespiegel.
1,5 graden opwarming komt 10 jaar eerder dan verwacht
De temperatuur op aarde is gemiddeld al 1,1 graden warmer geworden sinds het einde van de 19e eeuw. In het Klimaatakkoord van Parijs hebben de wereldleiders afgesproken dat de opwarming van de aarde tot ruim onder de 2 graden, maar liever 1,5 graden beperkt zou moeten blijven. In het nieuwe IPCC-rapport staat dat we die ondergrens in 2030 al bereiken, dat is 10 jaar éérder dan verwacht. Dat komt onder andere door de snellere stijging van de temperatuur de afgelopen jaren.
Stijgt de temperatuur verder, dan nemen de kans en hevigheid van hittegolven, extreme neerslag en droogte toe. Ook het risico op het overschrijden van zogenaamde kantelpunten – gebeurtenissen met onomkeerbare gevolgen - neemt dan toe. Zo is de verwachting dat Groenland en delen van de Zuidpool ergens tussen de 1.5 en 2 graden opwarming definitief gaan smelten.
Over de invloed van mensen op de opwarming is geen twijfel meer, die staat vast. In het vorige rapport noemde het IPCC de menselijke invloed nog ‘zeer waarschijnlijk’.
“Een temperatuurstijging van 1,5 graden is al niet meer te voorkomen"
Binnen 18 jaar wereldwijd naar nul uitstoot
Om te voorkomen dat we de 1,5 graden-grens overgaan, kan er volgens het IPCC nog maximaal zo’n 400 gigaton CO₂ worden uitgestoten. De wereldwijde uitstoot is nu ongeveer 44 gigaton per jaar. Gaan we over die grens heen, dan is de enige manier om de temperatuurstijging te verminderen het actief uit de atmosfeer halen van CO₂.
Sible Schöne, oprichter van HIER en onze eigen klimaatexpert, zegt daarover: “Een temperatuurstijging van 1,5 graden is al niet meer te voorkomen. Dat we toch nog zo’n negen keer de huidige wereldwijde CO₂-uitstoot zouden kunnen uitstoten, komt omdat de oceanen nog een tijd CO₂ blijven opnemen. Zonder dit effect zou het ‘koolstofbudget’ voor 1,5 graden eigenlijk nu al op nul liggen. En misschien zijn we al te laat omdat de opwarming deels wordt gemaskeerd door luchtvervuiling (met 0°C tot 0,8°C). Als we veel minder fossiele brandstoffen gebruiken, wordt de lucht schoner wat op korte termijn voor meer opwarming zorgt.”
Zeespiegelstijging gaat sneller
De verwachte zeespiegelstijging is ten opzichte van het vorige rapport toegenomen. Het risico van het smelten van delen van de Zuidpool maakt voorspellingen over de zeespiegel moeilijk, maar 2 meter zeespiegelstijging in 2100 en 5 meter in 2150 wordt niet uitgesloten. De gevolgen van zo’n grote stijging van de zeespiegel zijn voor Nederland enorm.
Kunnen we nog iets doen?
Ja, maar het moet veel sneller en radicaler. Schöne: “Heel snel omgerekend moeten we wereldwijd binnen 18 jaar naar nul uitstoot. De rijke landen, met de hoogste uitstoot, moeten nog sneller omlaag. Omdat dat praktisch erg moeilijk is, moeten we – náást de bestaande klimaatdoelstellingen - ook actief CO₂ uit de lucht gaan halen.
Lees ook:
Deel II van het rapport: Dit zijn de gevolgen van klimaatverandering.
Deel III van het rapport: IPCC: Dit zijn de oplossingen om ernstige klimaatverandering nog te voorkomen