El Niño
El Niño is een natuurverschijnsel die om de paar jaar voor komt en zich afwisselt met zijn tegenhanger La Niña. Deze twee verschijnselen hebben grote invloed op de weersomstandigheden in vele gebieden over de hele wereld.
Wat is El Niño?
El Niño betekent letterlijk het jongentje in het Spaans en staat voor het Kerstkind, omdat het verschijnsel zich rond die periode meestal voordoet. El Niño is een natuurverschijnsel waarbij de bovenste laag van het water in de Grote Oceaan voor de kust van Zuid-Amerika, warmer is dan normaal. Het komt onregelmatig om de paar jaar voor en wordt veroorzaakt door een ingewikkeld samenspel van veranderende lucht- en golfstromen. Een sterke El Niño heeft verregaande gevolgen voor het klimaat, zowel globaal als lokaal.
Gevolgen
El Niño heeft de sterkste gevolgen in de gebieden die rond de zuidelijke grote oceaan liggen, Zuid-Amerika en Azië. Het warme oceaanwater bij Zuid-Amerika bevat minder voedingsstoffen, waardoor er minder vissen zijn en lokale vissers in de problemen komen. Daarnaast zorgt een El Niño in het normaal droge Andesgebergte voor sterke regenval, met modderstromen tot gevolg. Terwijl het aan de ene kant natter wordt, wordt het aan de andere kant van de oceaan in de Filippijnen en Indonesië juist droger. Dat levert daar bosbranden en mislukte oogsten op. Omdat er veel CO2 vrijkomt bij de bosbranden heeft een El Niño ook invloed op klimaatverandering.
Temperatuurstijging en extreem weer
Globaal gezien leidt een El Niño vooral tot een warmere weersperiode. 2015 en 2016 waren beide een El Niño-jaar en behoren mede daardoor tot de warmste jaren die tot nu toe zijn gemeten. Ook in 1997 was er een sterke El Niño. Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO), zorgde dat destijds voor extreem weer in meer dan 60 landen. Dat varieerde van overstromingen in het ene land, tot droogte elders. Of klimaatverandering het voorkomen en de intensiteit van El Niño versterkt, is nog onderwerp van onderzoek.
La Niña
Wanneer de normale situatie wordt uitvergroot, wordt ook wel gesproken van een La Niña, het meisje, als tegenhanger van El Niño. Aan de westkust van Zuid-Amerika en in grote delen van de Grote Oceaan is het dan juist zeer koel en droog, terwijl het dan aan de andere kant van de oceaan in Indonesië, en zelfs de Indische oceaan, erg warm en vochtig is.
Merken we iets in Nederland van El Niño?
Europa ligt buiten de belangrijkste banen met invloeden van El Niño. In Nederland merken we maar heel weinig van de gevolgen van El Niño. Wel kan het zo zijn dat in het voorjaar na El Niño we in Nederland een nat voorjaar krijgen. Op het winterweer in ons land heeft El Niño geen invloed.
- Meer weten? Bekijk deze animatie over de werking van de El Niño in 2015-2016
