Broeikasgassen: de basis zit in de lucht
Het broeikaseffect wordt veroorzaakt door de groeiende hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer. Dat zijn gassen die in onze atmosfeer de zonnestraling wel doorlaten naar het aardoppervlak, maar de terugkerende straling (warmte) tegenhouden. Broeikasgassen werken dus als een soort deken voor de aarde en zorgen ervoor dat de aarde opwarmt.
De belangrijkste broeikasgassen zijn koolstofdioxide (CO₂), methaan (CH4), lachgas (N2O) en waterdamp.
Toename broeikasgassen zorgt voor klimaatverandering
Broeikasgassen horen van nature in de dikke luchtlaag rondom de aarde. En dat is maar goed ook. Zonder broeikasgassen zou de gemiddelde temperatuur op aarde 18 graden onder nul liggen. Maar sinds de industriële revolutie voegt de mens grote hoeveelheden extra broeikasgassen toe aan de atmosfeer, bijvoorbeeld door de CO₂-emissie van auto's en fabrieken. Ook zijn de concentraties van methaan en lachgas sterk gestegen. Door de toegenomen hoeveelheid broeikasgassen wordt de 'deken' steeds dikker, waardoor de aarde langzaam opwarmt. Broeikasgassen liggen dus aan de basis van klimaatverandering.
Los van klimaatverandering heeft de toename van het belangrijkste broeikasgas, CO₂, nog een direct ecologisch effect. Door de grote hoeveelheid CO₂ in de lucht, nemen ook de oceanen veel meer van dit broeikasgas op. Dit zorgt voor verzuring van het zeewater. Volgens wetenschappers kan deze verzuring leiden tot massale sterfte van plankton en koraal, omdat deze in het zuurdere water hun calciumskeletjes niet langer kunnen opbouwen.
Terugkoppelingen
Door de opwarming komt er ook meer waterdamp in de atmosfeer. Omdat waterdamp ook een broeikasgas is, kan dit het broeikaseffect verder versterken. Dit is een zogeheten 'positieve terugkoppeling' van klimaatverandering. Deze terugkoppelingen kunnen zeer belangrijk zijn, omdat ze ervoor kunnen zorgen dat klimaatverandering zichzelf gaat versnellen. Andere voorbeelden zijn verkleining van de albedo en het vrijkomen van gashydraten.
Meer weten? Bekijk deze video over broeikasgassen van NASA (let op: de video is in het Engels):
