Last van hooikoorts? Het wordt nog veel erger
De hooikoortsplant Ambrosia groeit explosief in Nederland, vooral in stedelijke gebieden. Met als gevolg heftige hooikoortsklachten. Het ziet ernaar uit dat deze situatie de komende jaren verergert, want door klimaatverandering voelt de plant zich steeds beter thuis in Nederland. Arnold van Vliet, bioloog bij Wageningen University, licht dit toe in De Staat van het Klimaat 2015.
Recordaantal meldingen van hooikoortsplant Ambrosia
Eigenlijk is het best een mooie plant, de Ambrosia. Maar schijn bedriegt. De pollen van de bloemloze plant zijn uitermate allergeen en veroorzaken heftige hooikoortsklachten voor hen die er gevoelig voor zijn. De afgelopen jaren heeft de plant een stevige voet aan de grond gekregen in Nederland. En het ziet er niet naar uit dat de plant zijn grondgebied snel opgeeft.
“Oorspronkelijk komt de plant uit Noord-Amerika,” zegt Arnold van Vliet, bioloog bij de Leerstoelgroep Milieusysteemanalyse aan de Wageningen University. “Begin vorige eeuw kwam de Ambrosia al naar Europa met zaadtransporten en vestigde het zich in Zuid-Europa.” Jarenlang waren waarnemingen in Nederland een zeldzaamheid. Al vanaf de jaren 70 wordt aardig goed bijgehouden hoe vaak mensen de plant tegenkwamen, maar tot de jaren 90 was dat aantal altijd op twee handen te tellen.
Maar vanaf dat moment explodeerde het aantal waarnemingen. Vorig jaar waren er voor het eerst meer dan 300 zogenaamde kilometerhokken waar de plant voor kwam. Dat zijn gebieden van 1 bij 1 kilometer, die Nederland opdelen. “Verontrustend was dat het in sommige gevallen om grote populaties ging, met meer dan 50 exemplaren.” zegt Van Vliet. “De plant wordt vooral in stedelijke gebieden waargenomen, waardoor mensen snel met de pollen in contact komen.” Ook het aantal nieuwe gebieden waar de plant wordt gespot, groeit snel, een indicatie dat de plant zich snel verspreidt.
Vaker niezen door warmer klimaat
De opkomst van Ambrosia heeft deels te maken met het feit dat de wereld snel globaliseert, waardoor zaden sneller van plaats naar plaats worden versleept. Maar het houdt ook direct verband met het warmere klimaat. Door de decennia heen is het leefgebied van de plant langzaam opgeschoven naar het noorden. De plant voelt zich op dit moment steeds beter thuis in het Nederlandse klimaat. Klimaatverandering heeft op deze manier een directe invloed op de gezondheid van veel Nederlanders.
Van Vliet raadt iedereen die de plant aantreft, hem te verwijderen. Op die manier kan de plaag nog worden ingedamd. Omdat zelfs aanraking tot irritatie kan leiden adviseert van Vliet wel handschoenen te dragen. Ook moet de plant in de restafvalcontainer, en niet bij het GFT-afval. Anders komt de zaden alsnog weer terug op het land. “Tot dusver lijken de hooikoortsklachten als gevolg van de Ambrosia nog mee te vallen in Nederland. Als iedereen alert is, kan dat zo blijven.”
Naast hooikoorts, komt ook de ziekte van Lyme vaker voor als gevolg van klimaatverandering.
De Staat van het Klimaat 2015
Bovenstaand artikel komt uit De Staat van het Klimaat 2015, een uitgave met populair wetenschappelijke artikelen over het klimaatprobleem. De Staat van het Klimaat legt bij 12 nieuwsberichten uit het afgelopen jaar de link met klimaatverandering. Download De Staat van het Klimaat 2015 hier.