Voorbeelden beleidskaders zonnevelden en windmolens: gemeente Leudal en Groningen
In de beleidskaders over duurzame energie leggen gemeenten randvoorwaarden en uitgangspunten vast voor het ontwikkelen van zonnevelden en windmolens. Bijvoorbeeld over waar ze mogen komen, hoe rekening gehouden moet worden met het landschap en de natuur, en hoe bewoners en ondernemers in de omgeving bij projecten moeten worden betrokken. Hieronder bespreken we twee voorbeelden van beleidskaders: die van de gemeente Leudal en de gemeente Groningen.
Beleidskader gemeente Leudal
In april 2020 stelde de gemeente Leudal uit Limburg een nieuw beleidskader vast voor wind- en zonneparken: het Kader duurzame energie (zon en wind). We lichten twee van de zeven uitgangspunten van het beleid uit. Ze gaan over omgevingsparticipatie:
- Uitgangspunt 5 (p. 13) is dat er aandacht is voor de maatschappelijke meerwaarde voor de omgeving:
"De initiatieven dienen een profijtplan voor te leggen, welke inzichtelijk maakt hoe een deel van de opbrengsten (in kWh en euro’s) terugvloeit in de lokale gemeenschap. Ook kan een storting in het groenfonds hier onderdeel van zijn."
- Uitgangspunt 6 (p. 13) is dat er gestreefd wordt dat 50% van de nieuwe initiatieven coöperatief is:
"Zo wordt er nagestreefd dat ten minste 50% van de aandelen van de lokale omgeving is. Dit is in lijn met het Klimaatakkoord. Hierbij wordt aangesloten bij de principes voor coöperatief ondernemen zoals ontwikkeld door REScoopNL."
Criteria voor principeverzoeken
In het beginstadium van het contact tussen initiatiefnemer en gemeente, moet de initiatiefnemer een 'principeverzoek' doen, ofwel vooraanvraag. Hiermee wordt een globale inschatting gemaakt van de haalbaarheid van de plannen. De gemeente Leudal toetst de principeverzoeken met een aantal criteria waarmee ze de uitgangspunten van haar beleid concreet heeft gemaakt (zie pagina 17).
De criteria die de gemeente Leudal hanteert, gaan onder andere over procesparticipatie en het 'profijtplan'. In een profijtplan moet initiatiefnemer beschrijven hoe zijn initiatief voor een zonnepark of windmolens bijdraagt aan de omgeving en de maatschappij.
Criteria profijtplan
In het beleidskader heeft Leudal criteria opgesteld voor het profijtplan (zie pagina 22):
- "De initiatiefnemer nodigt een (of meerdere) lokale energiecoöperaties uit bij de ontwikkeling van het project. De coöperatie houdt bij voorkeur (een deel van) het eigenaarschap gedurende de exploitatiefase. Het streven is om 50% van de nieuwe initiatieven coöperatief te laten zijn."
- "Initiatieven die meer economisch rendement opleveren voor lokale partijen, zoals energiecoöperaties, hebben de voorkeur."
- "De wijze waarop toepassing wordt gegeven aan de Nota Kwaliteit maakt onderdeel uit van het Profijtplan."
- Initiatiefnemer draagt ook zorg voor verrijking van de biodiversiteit, een goede landschappelijke inpassing, mogelijkheden voor onderwijs en stimulering van de lokale werkgelegenheid."
Download
- Bekijk hier het Kader duurzame energie (zon en wind) van de gemeente Leudal
Beleidskader gemeente Groningen
In Groningen ligt een concept-beleidskader Zonneparken klaar. Initiatiefnemers uit de gemeente kunnen zonneparken tot maximaal tien hectare ontwikkelen, waarbij de omgeving voor minimaal 50% van het project mee moet kunnen doen. Hier is een belangrijke rol weggelegd voor lokale energiecoöperaties.
De gemeente wil dat energieprojecten zoals zonneparken steun krijgen vanuit de omgeving. Dan helpt het als de inwoners van Groningen ook van de opbrengsten kunnen profiteren. Inwoners wordt zo de gelegenheid geboden om mee te doen aan zonneparkprojecten. Om aan de totale gemeentelijke opgave van 500 MWp te voldoen heeft de gemeente een drietal zoekgebieden vastgesteld voor realisatie van grootschalige zonneparken (>10 hectare). Buiten deze zoekgebieden wordt geen ruimte gegeven aan zonneparken groter dan 10 hectare.
Over zonneparken groter dan 10 hectare zegt de gemeente Groningen:
“Doel is om de opbrengsten van deze grote zonneparken maximaal ten goede te laten komen aan alle inwoners van de gemeente. Dit willen we bereiken door als gemeente zelf de financiering en exploitatie op ons te nemen. Hiervoor richten we een eigen exploitatiebedrijf en energiefonds in. De opbrengsten willen we gebruiken voor de verduurzaming van de wijken en dorpen.
De gemeente Groningen wil deze grootschalige projecten uitwerken in samenspraak met de omgeving en in samenhang met andere ontwikkelingen. Er is ruimte voor samenwerking met lokale initiatieven of andere grondeigenaren. In Meerstad-Noord komt het grootste zonnepark.”
