Belgische coöperatie Ecopower exploiteert eigen houtpelletsfabriek: Nu ook verkoop aan Nederlandse coöperaties
Met een groep leden van ODE Decentraal bezochten we in januari de houtpelletsfabriek van de Belgische hernieuwbare energiecoöperatie Ecopower in het Belgische Ham. Het was een mooie gelegenheid om kennis te maken met deze succesvolle coöperatie uit ons buurland. En interessant om te zien en horen hoe zij als coöperatie een eigen fabriek heeft opgericht en exploiteert. Ecopower levert haar pellets en briketten in Vlaanderen en Wallonië, maar ze wil ook graag leveren aan Nederlandse duurzame energiecoöperaties.
De geur van vers gehakt hout komt je tegemoet als je het terrein van de Ecopower pelletsfabriek opgaat. Honderden boomstammen liggen te wachten tot ze tot pellets en briketten voor duurzame verwarming van huizen en gebouwen worden verwerkt. De silo’s van de fabriek op het terrein bij het Albertkanaal zijn indrukwekkend hoog. Met felgekleurde veiligheidshelmen en -hesjes aan krijgen we een interessante rondleiding. Tijdens ons bezoek kunnen we het hele proces van boomstam tot gedroogde en samengeperste pellets en briketten op de voet volgen.
De medewerkers van Ecopower zijn duidelijk trots op hun eigen fabriek en nemen alle tijd om de technische bijzonderheden met de bezoekers te delen. Voordat we afsluiten met een gezellige borrel vertelt Mieke van Looveren van Ecopower dat ze graag willen samenwerken met Nederlandse coöperaties om hun producten in Nederland te verspreiden. “Daarvoor hebben we een interessant aanbod voor de leden van ODE Decentraal!” (zie: kader).
Fijnstof
“Houtpellets voor warmte geven een hoog rendement, een lage CO2-uitstoot en weinig fijnstof bij verbranding,” vertelt Luc Vermeeren van Ecopower. Houtpellets zijn korrels van samengeperst hout zonder schors. “Hierdoor komt vijftien tot twintig keer minder fijnstof vrij dan bij gewone houtverbranding. Ze worden verbrand in een speciaal toestel (pelletkachel of pelletketel) met een rendement van meer dan 90 procent.”
De leden van ODE Decentraal stellen kritische vragen tijdens de presentatie. Ze willen bijvoorbeeld weten of je met pelletkachels niet veel uitstoot van fijnstof veroorzaakt. Vermeeren legt uit: “Het fijnstof dat door verbranding in pelletkachels ontstaat is hoofdzakelijk mineraal van samenstelling en daardoor minder schadelijk dan fijnstof van bijvoorbeeld diesel of slechte houtverbranding.”
En wat als een hele woonbuurt pellets gaat stoken?
Vermeeren: “Geurhinder is er niet als de verbrandingstoestellen correct ingesteld zijn. Als de woningen omschakelen van aardgas naar pellets zal er in beperkte mate een verhoging van de uitstoot van fijnstof zijn. Als ze omschakelen van brandhout naar pellets zal er een belangrijke daling zijn van de fijnstofuitstoot.
Ecopower, de grootste duurzame energiecoöperatie van Europa
De Belgische coöperatie Ecopower is met meer dan 50.000 coöperanten de grootste duurzame energiecoöperatie van Europa. Ze hebben verschillende installaties waarmee ze duurzame energie opwekken: een kleine waterkrachtcentrale van 100 kW, voor 5,5 MW zonne-energie, opgewekt op privédaken, scholen en overheidsgebouwen. Hun windmolens hebben samen een vermogen van 42 MW. Daarnaast heeft de coöperatie een eigen houtpellets- en –brikettenfabriek in Ham, net over de grens in Belgisch Limburg. Deze fabriek is goed voor 40.000 ton pellets per jaar: 200 GWh. Kijk ook op: www.ecopower.be en www.ecopower.be/groenewarmte
Zo duurzaam mogelijk
De Belgische coöperatie produceert sinds september 2014 op een zo duurzaam mogelijke wijze houtpellets en briketten in haar eigen fabriek. Briketten zijn blokken van samengeperst hout voor gebruik in gewone houtkachels. Het hout voor de houtpellets en briketten van is afkomstig uit duurzaam beheerde bossen binnen een straal van 150 kilometer van de fabriek. CO2-uitstoot door vervoer wordt hiermee zo laag mogelijk gehouden.
Koppeling met biomassacentrale
Vermeeren: “Bij onze fabriek is een rechtstreekse koppeling gerealiseerd met de naastgelegen elektriciteitscentrale op biomassa. Hiermee komt de elektriciteit en warmte voor de fabriek uit een zeer nabijgelegen bron. Tussen de fabriek en de biomassacentrale is een directe lijn voor elektriciteit en een stoomtapafvoer voor warmte om het hout te drogen.”
Volledige controle
Ecopower is begonnen met een eigen fabriek voor houtpellets omdat ze naast het verduurzamen van de elektriciteitsproductie ook de warmtevraag CO2-neutraal wil maken. In België wordt vergeleken met Nederland nog veel wordt gestookt op olie. “Het volledig elektrificeren van de warmtevraag achten wij niet haalbaar,” aldus Vermeeren. “In elk geval niet op korte termijn. Ecopower is ervan overtuigd dat houtpellets een essentiële rol moeten spelen in de strijd tegen klimaatwijziging. Wie van stookolie overschakelt op onze pellets, vermindert de CO2-uitstoot voor verwarming met wel 93 procent.
Uiteraard is het heel belangrijk om, als we voor pellets kiezen, ook rekening te houden met de nadelige effecten. Er wordt dan ook druk onderzoek naar gedaan om met name de uitstoot van fijnstof nog verder te verlagen. Als we houtverbranding, zelfs onder de moderne en hoog efficiënte vorm van pellets zouden bannen, dan zou het betekenen dat we voor huishoudelijke verwarming moeten blijven rekenen op aardgas, stookolie en steenkool. Daarmee bieden we geen antwoord op de klimaatverandering en op de uitputting van deze fossiele brandstoffen.
Met onze eigen fabriek hebben we de volledige controle over de mate van duurzaamheid van de houtpellets: van grondstof tot en met de verpakking. Dat is belangrijk omdat de huidige certificeringsystematiek voor houtpellets alleen maar laat zien wie de handelaar is en niet wat voor hout er precies gebruikt is. Ecopower is nu zowel producent als handelaar. Dat is heel transparant.”
Samenwerken met Nederlandse coöperaties
De Belgische coöperatie wil haar duurzame pellets en -briketten ook in Nederland verkopen. Daarvoor zoeken zij samenwerking met Nederlandse coöperaties. Via ODE Decentraal lopen verschillende acties om pellets af te nemen. Een brochure met meer informatie over de verkoop van de pellets en briketten aan Nederland kunt u opvragen bij Liesje Harteveld: liesje.harteveld@duurzameenergie.org. U kunt ook direct contact opnemen met Ecopower: Mieke Van Looveren, mieke.vanlooveren@ecopower.be, telefoonnummer: 0032 3 294 16 55
Dit artikel komt uit BODE, het ledenmagazine van ODE Decentraal.
