Energie opwekken in oude steenfabriek

De EigenWijkse Energie Coöperatie en Stichting Het Utrechts Landschap hebben de steenfabriek Bosscherwaarden in Wijk bij Duurstede met het plaatsen van een zonnedak een nieuwe, duurzame functie gegeven. Sinds eind september 2015 levert De Stroomfabriek zonnestroom. Dankzij de SDE+ subsidie is het een levensvatbaar project.

Hartje zomer, op de langste dag van het jaar, onthulde de burgemeester samen met de oudste en jongste investeerders het eerste zonnepaneel van de Stroomfabriek – een beter moment hadden ze niet kunnen kiezen voor het opleverfeest. ‘Maar’, zegt initiatiefnemer Henk Muis, ‘door een aantal tegenslagen tijdens het realisatietraject lag er toen nog geen zonnepaneel op het dak zelf. Pas in het najaar konden we de eerste stroom leveren.’ Tijdens de mooie herfstdagen liep het zonnedak volgens Muis ‘als een trein’. ‘We wekten toen 650 kWh, oftewel bijna € 100 per dag op’, zegt hij. ‘Niet genoeg om de gemiste zonne-uren in 2015 in te halen, maar een mooie voorbode voor volgend jaar.’

Run op zonne-aandelen

De EigenWijkse Energie Coöperatie financierde het project door middel van crowdfunding. Het vinden van deelnemers bleek geen lastige opgave. Tijdens een wervingsbijeenkomst ontstond een ware run op de zonne-aandelen. ‘Mensen stonden in de rij’, vertelt Muis. ‘In één dag verkochten we tweederde van alle 505 panelen. Een paar weken later was ook de rest verkocht.’

Elke deelnemer kon maximaal 15 zonnepanelen kopen voor € 350 per stuk. De participanten verdienen hun investering met de opbrengsten van de stroomverkoop in 15 jaar terug. Het rendement op de investering, gerekend over 25 jaar, bedraagt zo’n 2-4 % per jaar. ‘Dat is geen vetpot,’ erkent Muis. ‘Maar het is meer dan je bij de bank krijgt. Daarbij vinden de meeste deelnemers het vooral belangrijk een bijdrage te kunnen leveren aan de verduurzaming van de regio.’

SDE+ in laatste fase

Om van De Stroomfabriek een rendabel project te maken was aanvullende subsidie noodzakelijk. De EigenWijkse Energie Coöperatie besloot SDE+ aan te vragen. Om voor de hoogste toelage in aanmerking te komen, deed het initiatief mee met de laatste fase van het indieningstraject, die op 3 november 2014 werd opengesteld. ‘We hadden dus maar één kans’, zegt Muis. ‘Dat was een risico, want het afketsen van de SDE+ zou enorme vertraging opleveren.’ De tranche bleek met € 1,5 miljard overtekend. Het wachten op uitsluitsel duurde – tot Muis’ frustratie – zo’n vijf maanden. Pas op 18 maart 2015 kwam het verlossende woord: de SDE+ was voor 15 jaar toegekend.

Ook de aanleg van de stroomaansluiting was een vertragende factor in het realisatietraject. Muis: ‘Er moest een zware aansluiting komen, voor 3 x 250 ampère. We hadden netbeheerder Stedin direct in maart opdracht gegeven en ook betaald, maar het duurde daarna nog zes maanden voordat de aansluiting was geregeld.’ Muis deed naar eigen zeggen alles om Stedin in beweging te krijgen. ‘Maar niets hielp. Eind september was de aansluiting eindelijk klaar en kon de stekker in het stopcontact.’

Stappen zetten in duurzaamheid

Ondanks de tegenslagen rondom de realisatie van De Stroomfabriek gaat de EigenWijkse Energie Coöperatie vol goede moed door met zijn duurzaamheidsprojecten. Het volgende plan is het realiseren van zonnepanelen op het dak van de gebouwen van Sportpark Mariënhoeve. Ook is de coöperatie in gesprek met de lokale woningbouwcorporatie Volksbelang over het plaatsen van zonnepanelen op corporatiewoningen. Muis: ‘We willen doorpakken en grote projecten realiseren. Je kunt dan echt stappen zetten op het gebied van duurzaamheid.’

Tips

• Benut de kennis die er al is en ga niet zelf het wiel uitvinden. Laat je informeren, bijvoorbeeld tijdens de evenementen van HIER opgewekt of ODE Decentraal.
• Verzamel enthousiaste mensen met kennis én tijd om je heen.
• Zorg voor een verdienmodel. Met alleen het ledengeld kom je er niet. Zo verkopen wij sinds kort ook gas en licht, samen met energiebedrijf DE Unie. Van die opbrengsten kunnen we nieuwe projecten financieren.
• Zorg voor continuïteit van je organisatie. Het zijn vaak langlopende projecten die 25 jaar in de lucht moeten blijven. Je hebt dan een professionele organisatie nodig.