De collectieve zonnedaken van Zonnevogel in Den Haag

ZonneVogel was vorig jaar een van de eerste postcoderoosprojecten met een aanwijzing voor het verlaagd belastingtarief. Na flink wat hordes te hebben genomen, draaien de twee zonnedaken op volle toeren én kunnen de leden – dankzij de recent aangekondigde verhoging van de belastingkorting – rekenen op een beter rendement.

Voor de vooroorlogse Haagse Vogelwijk met karakteristieke rode pannendaken zijn de collectieve zonnedaken een uitkomst, vertelt initiatiefnemer Paul Schlotter. ‘Zonnepanelen op hun eigen dak zagen weinig bewoners zitten, terwijl ze wél willen verduurzamen. We hebben het voordeel dat de Vogelwijk redelijk welvarend is en ook goed georganiseerd; 90% is lid van de wijkvereniging. Aan een eerder windmolenproject in samenwerking met Eneco deden ook al veel bewoners mee. Toen de mogelijkheid zich voordeed om te investeren in collectieve zonne-installaties op twee scholen via de postcoderoosregeling, waren de daken pijlsnel overtekend.’

Verbetering rendement

De 277 panelen zijn verdeeld onder 58 bewoners, variërend van 1 tot 15 panelen. Schlotter: ‘Sommige mensen kijken liever eerst de kat uit de boom, andere zijn zo enthousiast dat ze meteen hun volledige stroomverbruik willen afdekken. Bewoners doen mee omdat ze het initiatief een warm hart toedragen, niet omdat het een vetpot is. Ze willen uiteraard een positief rendement, maar hoeven geen gigantische winst te maken.’ Het nieuws dat de belastingkorting per 1 januari 2016 omhoog gaat van 7,5 naar 9 cent (ex. btw), is in de Vogelwijk met gejuich ontvangen. Schlotter: ‘Het rommelde enorm rond de regeling, want de resultaten waren marginaal. Ik hoorde zelfs geruchten over stoppen, maar ben blij dat de regeling positief is aangepast. Daardoor verhoogt het rendement in 2016 voor onze leden van dik 8% naar dik 9,5%, mits de energieopbrengst gelijk blijft.’

NB: De verhoging van de belastingkorting naar 9 ct/kWh is niet doorgegaan. De regeling werd wel verruimd: per 1-1-2016 is er sprake van een verlaging van het tarief van de eerste schrijf voor elektriciteit tot nihil voor gezamenlijk opgewekte hernieuwbare energie. Check het kennisdossier Verlaagd Tarief voor de actuele stand van zaken.

Verplichtingen aansluiting

Aan dat positieve nieuws gingen ook enkele drempels vooraf. Zo greep Zonnevogel naast de SDE+ door een bijzonder ongelukkige toekenning: wél voor het kleine dak, niet voor het grote. Schlotter: ‘Voor de kleine installatie zouden we een dure grootverbruikaansluiting moeten aanleggen, terwijl het grote dak die al een had. Toen hebben we besloten om voor beide daken verder te gaan met de postcoderoosregeling. Daarvoor was in het begin ook een tweede, weliswaar kleinverbruikaansluiting nodig. De doorlooptijd hiervoor was lang; de zonnepanelen lagen al in april op de daken, maar de aansluiting volgde pas in oktober. Inmiddels is een virtuele aansluiting voldoende; net te laat voor ons, maar positief voor nieuwe projecten.’

"Dankzij goedwillende partijen, geduldige leden en volhardende lokale initiatieven, staat er nu in ieder geval een regeling die werkt."

Vrije keuze energieleverancier

Bijzonder aan de Zonnevogel is dat het initiatief geen energieleverancier voorschrijft; leden zijn niet verplicht om over te stappen naar één aanbieder. Schlotter: ‘Veel andere initiatieven doen dit wel om hun onderhandelingspositie te verbeteren en bijvoorbeeld een korting voor nieuwe klanten te bedingen. Wij vonden keuzevrijheid belangrijker. Gevolg is wel dat wij afspraken moeten maken met 10 verschillende leveranciers over het verrekenen van de korting, waartoe zij niet verplicht zijn. Leden met leveranciers die niet meedoen hebben we aangeraden om over te stappen om gebruik te maken van de korting. Sommigen hebben dit nog niet gedaan, die vinden het misschien wel goed zo.’

Positieve businesscase

Door de recente verhoging van de belastingkorting, ziet de businesscase van de ZonneVogel er prima uit. Leden verdienen hun inleg van 400 euro per paneel in een kleine 11 jaar terug bij gelijkblijvende stroomprijs en -opbrengst. Hiervan is 45 euro gereserveerd als extra ‘lening’ voor onvoorziene kosten en tegenvallers, zegt Schlotter. ‘Na een paar jaar draaien, verwachten we dit terug te betalen.’ Naast de postcoderoosregeling heeft de Zonnevogel nog indirect kunnen profiteren van een subsidie van de gemeente Den Haag. Schlotter: ‘Onze projectontwikkelaar kreeg subsidie op de zonnepanelen en heeft dit deels doorberekend in een lagere prijs. Daarnaast heeft Fonds1818 ons een overbruggingskrediet verleend om de btw op de installatie voor te financieren, die we inmiddels terug hebben van de Belastingdienst.’

Toekomstplannen

Betekent dit dat de ZonneVogel nog meer (school)daken gaat inrichten? Schlotter: ‘Dat was wel altijd het plan, maar we willen eerst het huidige project helemaal afronden. Ondanks dat we al bijna een jaar produceren, zijn we nog steeds bezig met zaken die voor het eerst moeten gebeuren, zoals de aangifte Vennootschapsbelasting. Maar dankzij goedwillende partijen, geduldige leden en volhardende lokale initiatieven, staat er nu in ieder geval een regeling die werkt.’

Tips

• Ga in zee met een partij die ook na de initiële installatie betrokken blijft om de constructie te optimaliseren.
• Raadpleeg andere initiatieven en/of HIER opgewekt voor statuten en overeenkomsten.
• Shop rond bij verschillende aanbieders. Niet alleen om goede technische aanbiedingen met verschillende prijzen tegen elkaar te kunnen afwegen, maar ook om helderheid en alternatieven te krijgen voor aansluitingen en administratieve ondersteuning.