Bijzondere samenwerking leidt tot Zonnepark Ameland
In het noorden van Nederland, op Ameland, gloort het grootste zonnepark van Nederland. Ruim 23.000 zonnepanelen telt het park van 10 hectare, dat op het terrein van het vliegveld van Ballum is aangelegd. Niet alleen het formaat is opmerkelijk, ook de financiering van het park én de exploitatie ervan is mogelijk dankzij een bijzondere samenwerking tussen overheden, bedrijfsleven én Amelanders.
Ameland is een van de vijf Nederlandse Waddeneilanden die al in 2007 besloten alles in het werk te stellen om in 2020 zelfvoorzienend te zijn op het gebied van energie en water. Ameland kijkt daarvoor naar alle opties. Windenergie viel echter al snel af, vertelt Luc van Tiggelen van de gemeente Ameland Van Tiggelen: “Het mocht niet van de provincie, maar wij als gemeente en de Amelanders wilden het ook niet. Om dan toch grootschalig duurzame energie op te wekken, kwam het idee op van een zonnepark. We hebben nog gekeken naar zonne-energie op daken, maar zoveel bruikbaar dakoppervlak kent Ameland niet. Bovendien telt Ameland ook veel monumentale panden, waar geen zonnepanelen op mogen.”
Als locatie voor het zonnepark kwam een stuk grond van het vliegveld dat agrarisch gebruikt werd in beeld. De grond was in gebruik bij vijf verschillende agrariërs en hun erfpacht is door de gemeente afgekocht. De volgende hobbel die genomen moest worden, was de financiering. Daarin had de Amelander Energie Coöperatie (AEC) een belangrijke rol. Want hoewel het meeste geld kwam van subsidies van het Waddenfonds (€ 2,7 miljoen), de provincie Friesland (€ 0,3 miljoen) en via de SDE+ (€ 4,5 miljoen), werd de burgerdeelname via de AEC als even belangrijk geacht, stelt Michiel van Beek, directeur van de speciaal opgericht Zonnepark Ameland BV.
Van Beek: “De AEC had onvoldoende middelen voor haar deel in de investering, maar wel draagvlak. Dat is heel belangrijk voor dit soort projecten. Om de coöperatie naast Eneco en de gemeente als drie deelnemende partijen in het zonnepark toch op gelijke voet te kunnen laten participeren, was een banklening nodig. Hierdoor is het benodigde eigen vermogen beperkt gebleven. De Amelanders die stroom afnemen via de AEC, ontvangen als het zonnepark gaat leveren dan ook de bijbehorende garanties van oorsprong (GVO).”
Investeringen
Het is niet de enige opbrengst die voor de AEC van belang is, vertelt voorzitter Johan Kiewiet van de AEC. “Een andere is dat de opbrengst van het zonnepark weer wordt geïnvesteerd in andere duurzame projecten op het eiland. Dat klinkt voor zowel de gemeente als voor ons logisch, voor Eneco is dat op voorhand wellicht minder het geval. Maar toch blijven zij investeren in duurzame energie-projecten op Ameland.”
Een andere kans om van het park te profiteren is de uitgifte van obligaties geweest, vertelt Kiewiet. “Deze obligaties zijn beschikbaar gekomen voor alle Amelanders, dus ook voor niet-AEC-leden. Ze kosten € 250,- per stuk en hebben een vast rendement van 2,5% en een variabel rendement van 1,5% afhankelijk van hoeveel het zonnepark oplevert. Dat kan dus 4% rendement opleveren en dat krijg je bij lange na niet op je spaarrekening.”
Inmiddels zijn alle obligaties uitgegeven. De AEC is bij duurzame energie-opwekking op het eiland de spin in het web. De coöperatie telt inmiddels al bijna 1500 afnemende klanten. Ter vergelijking: Ameland telt 1500 huishoudens en nog eens 1500 vakantie-huishoudens. De coöperatieve aanpak past helemaal bij Ameland, verduidelijkt Luc van Tiggelen van de gemeente Ameland.
“We hebben al enkele coöperaties op het eiland, zoals de Rabobank en de Welkoop (voorheen inkoopcoöperatie voor agrariërs, red.), en het grootste kampeerterrein Klein Vaarwater is ook een coöperatie. Daarom is een coöperatie voor duurzame energie-opwekking een logische stap op Ameland.
