Dit zijn de plannen van het kabinet voor het beleid voor zonne-energie
Op 20 mei 2022 verstuurde minister Jetten zijn ‘Zonnebrief’. In deze brief schetst hij het beleid voor zonne-energie, als uitwerking van het coalitieakkoord van december 2021. Het akkoord scherpt de doelen uit de Nederlandse Klimaatwet verder aan: 55% CO2-reductie in 2030. Met de brief laat de minister de denkrichtingen zien van het kabinet hoe ze die ambitie wil realiseren. Er staan nog maar weinig concrete oplossingen of aanpassingen van het beleid in, maar de brief biedt wel een interessant kijkje in de keuken van de minister.
Speerpunten
Dat het kabinet zonnepanelen op daken wil stimuleren, staat als een paal boven water. Hiervoor hanteert de minister vijf speerpunten, waarvan de eerste drie het best zijn uitgewerkt:
1. Meer zon op dak en andere objecten
- Om meer zon op dak te realiseren, wil het kabinet dat de RES-regio’s hun plannen vertalen in 'Uitvoeringsstrategieën zon op dak'.
- Vanaf 2022 wordt het verplicht om in de SDE++ aanvraag aan te tonen dat het dak constructief geschikt is. Ook wil de minister dat er meer kennis komt over brandrisico’s bij zonnepanelen, zodat ze makkelijker te verzekeren zijn.
- Het is de bedoeling dat in 2030 80% van de rijksdaken een tweede functie heeft, zoals duurzame energie opwekken.
- De minister wil stimuleren dat daken die constructief nog niet geschikt zijn, ook benut worden. Bijvoorbeeld door constructieve aanpassingen te vergoeden of lichtgewicht panelen te stimuleren. Hier wordt nog onderzoek naar gedaan.
- Overige maatregelen waaraan wordt gedacht: aanscherping van de BENG-normen bij woningen, verplichte duurzame energie-opwek op grote nieuwbouwdaken zonder woonfunctie, en verplichte opwek bij ingrijpende renovaties.
2. Multifunctioneel ruimtegebruik bij zonneparken
Zonneweides hebben niet de eerste voorkeur van het kabinet. Onder voorwaarden wil ze het wel mogelijk maken ze te ontwikkelen. Het kabinet wil zo veel mogelijk inzetten op multifunctioneel ruimtegebruik en slimme functiecombinaties. Denk bijvoorbeeld aan een zonneveld met maatregelen voor het herstellen van natuur of klimaatadaptatie.
Ook kan een combinatie met landbouw, recreatie of batterijopslag een oplossing zijn. In principe vindt het kabinet zonnevelden zonder een extra functie ongewenst en is het de bedoeling dat die niet worden vergund.
3. Zonnepanelen leveren geld op, iedereen moet daarvan kunnen profiteren
Op dit moment kan nog niet iedereen op gelijke wijze profiteren van zonnepanelen op daken. Daarom wil het kabinet het aantal zonnepanelen in de huursector en bij VvE’s vergroten, door afbouw van de salderingsregeling en een btw-nultarief op de levering en installatie van zonnepanelen.
Ook wil de minister het initiatiefrecht van huurders uitbreiden voor zonnepanelen, en onduidelijkheden in het Burgerlijk Wetboek over zonnepanelen en VvE’s wegnemen. Tot slot wil hij dat er voor VvE’s meer kennis gedeeld wordt over het plaatsen van panelen en dat er ondersteuning komt.
Drie randvoorwaarden
Naast de speerpunten staan in de brief ook drie randvoorwaarden voor het beleid:
1. Transportcapaciteit op het elektriciteitsnet
Om het elektriciteitsnet te ontlasten stelt het kabinet in de SDE++ subsidieregeling strengere eisen aan zonnepanelen. Projecten boven 1 MWp moeten worden aangesloten op 50% van het piekvermogen.
2. Duidelijkheid over het doel voor hernieuwbare energie op land in het licht van de Europese plannen 'Fit for 55'
Het kabinet gaat onderzoeken wat uiteindelijk het CO2-besparingspotentieel is van zonnepanelen in het huidige en het toekomstige energiesysteem. Daarnaast gaat ze kijken hoeveel elektriciteit we in 2030 en daarna nodig hebben. Het RES-proces blijft leidend bij de ruimtelijke inpassing van zonneweides.
3. Investeringszekerheid en een acceptabele terugverdientijd
Voor multifunctioneel ruimtegebruik bij zonneparken, kan er sprake zijn van meerkosten. Het kabinet gaat daarom onderzoeken welke maatregelen nodig zijn om die te bekostigen.
Als laatste stelt het kabinet de startdatum van de *afbouw van de salderingsregeling uit tot 1 januari 2025. In 2025 wordt dan wel een grotere afbouwstap gezet, zodat de afbouw vanaf 2026 weer wordt opgepakt zoals beoogd. Vanaf 2031 kan er niet meer gesaldeerd worden.
*Deze informatie is inmiddels verouderd. De overheid werkte een lange tijd aan een wetsvoorstel om de salderingsregeling af te schaffen. In februari 2024 heeft de Eerste Kamer gestemd voor het behoud van de salderingsregeling. Dat betekent dat de Salderingsregeling voorlopig gewoon nog blijft bestaan. Je leest hier meer over in ons artikel over salderen en de terugverdientijd van zonnepanelen.
