Essay: Naar (betere) samenwerking tussen gemeenten, projectontwikkelaars en energiecoöperaties
Het is van doorslaggevend belang dat gemeenten, energiecoöperaties en projectontwikkelaars goed samenwerken. Dat is nodig om de Klimaatakkoord-ambitie van 50% hernieuwbare energie in eigendom van de lokale omgeving te realiseren, én voldoende wind- en zonne-energie op land. De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Participatiecoalitie (waar HIER onderdeel vanuit maakt) en het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (NP RES) brengen samen het essay ‘Naar (betere) samenwerking tussen gemeenten, projectontwikkelaars en energiecoöperaties’ uit. Dit essay is een eerste stap in een dialoog over de ins en outs voor succesvolle onderlinge samenwerking.
Samenspel
De energietransitie vraagt om een goed samenspel tussen de driehoek gemeenten-projectontwikkelaars-energiecoöperaties. Zonneparken en windmolens hebben invloed op de directe leefomgeving van mensen. Lokaal eigendom geeft de lokale gemeenschap zeggenschap en een eerlijke verdeling van de lusten en lasten. Een goede samenwerking tussen gemeenten, projectontwikkelaars en energiecoöperaties is daarbij cruciaal.
Dialoog met vervolg
Op 22 april 2021 kwamen op initiatief van NVDE, VNG, Participatiecoalitie en NP RES vertegenwoordigers van gemeenten, commerciële projectontwikkelaars en lokale energiecoöperaties bij elkaar om te onderzoeken hoe de samenwerking in de driehoek versterkt kan worden.
Het essay is een reflectie van dit gesprek. Het is een levend document en de eerste stap in een dialoog die na de zomer verder gaat. Doel is om beter te begrijpen welke factoren bepalend zijn voor een succesvolle samenwerking en hoe deze factoren te sturen. NVDE, VNG, Participatiecoalitie en NP RES nodigen alle betrokken uit het gesprek voort te zetten.
Suggesties voor versterking
Bouwen aan een constructief partnerschap vereist bovenal elkaar leren kennen, respecteren en vertrouwen en dat proces kost tijd. Een aantal zaken kunnen bijdragen aan het versterken van de samenwerking. Het essay doet zes suggesties:
- Creëren van ‘tussenruimte’:
Een ontmoetingsplaats met tijd en ruimte in het proces om elkaar te leren kennen en onderling vertrouwen op te bouwen. - Gezamenlijk uitdragen van een overkoepelend narratief:
Het grotere verhaal achter de energietransitie. - Afstemming van tijdlijnen:
Het afstemmen van tijdlijnen en respect voor elkaars interne processen om zo meer begrip te krijgen voor verschillen in tempo. - Proactief grondbeleid:
Het voeren van een proactief grondbeleid om speculatie met grond te voorkomen. - Ruimte in de SDE++:
Voldoende ruimte binnen de SDE++ voor participatie en zorgvuldige ruimtelijke inpassing; - Gedragscode als vertrekpunt:
Het voldoen aan de sectorale gedragscodes.
Oproep: deel ervaringen!
Dit gesprek en het essay vragen om een vervolg. Na de zomer analyseren de initiatiefnemers een aantal (voltooide of lopende) samenwerkingen, samen met de betrokken ontwikkelaars, energiecoöperaties en/of gemeenten. De belangrijkste conclusies worden per case op video vastgelegd. Deze video’s vormen het startpunt voor een vervolgsessie over samenwerking op het RES-congres van 3 november 2021.
Heb jij ervaring met het samenwerken met gemeente, projectonwikkelaars en/of energiecoöperaties? Heb je een project begeleid waarin een wijk, buurt of energiecoöperatie samenwerkte met een projectontwikkelaar? Laat het ons weten, via thijs@hier.nu.
Meer weten?
Lees voor over samenwerking rond 50% lokaal eigendom:
