Endona uit Heeten is het eerste burgerinitiatief dat is aangesloten op de energiemarkt, mét een innovatieve batterij

Bij zonnepark Heeten van energiecoöperatie Endona in het Overijsselse Heeten is een grote batterij met een vermogen van 1 megawatt geplaatst. Op deze manier is het zonnepark aangesloten op de energiemarkt, gefaciliteerd door netbeheerder TenneT. Dit is het eerste burgerinitiatief en zonnepark in Nederland dat is aangesloten op de energiemarkt.

Het zonnepark is aangesloten via het Equigy-platform. Adviesbureau Escozon en de landelijke koepel van energiecoöperaties Energie Samen, werken samen in dit project van TenneT. Energiecoöperatie Endona stelt haar zonnepark beschikbaar.

Flexibiliteit 

De energiewereld verandert snel, zowel aan de aanbodzijde als aan de vraagzijde. Denk aan zonneparken op land en windparken op land en zee en aan elektrische auto's en warmtepompen. Omdat het elektriciteitssysteem in toenemende mate op duurzame en fluctuerende elektriciteitsopwekking leunt, is er behoefte aan nieuwe bronnen van flexibiliteit om het net in evenwicht te houden. TenneT is hiervoor traditioneel afhankelijk van thermische centrales op basis van fossiele brandstoffen.

"Nu de conventionele centrales gaan sluiten, zijn wij ons aan het voorbereiden op een toekomst waarin wij grotendeels afhankelijk zijn van decentrale elektriciteitsproducenten en consumenten met hun elektrische auto's, thuisbatterijen en warmtepompen om het net betrouwbaar, duurzaam en kosteneffectief te stabiliseren.

Om al deze apparaten samen te laten werken aan het balanceren van het net, biedt het Equigy-platform een belangrijke technische basis. Met dit platform kunnen gegevens worden uitgewisseld tussen marktpartijen en netbeheerders. Dit betekent dat iedereen via een zogenaamde aggregator straks kan helpen om de energietransitie te realiseren en er ook nog financieel van kan profiteren", aldus TenneT CEO Manon van Beek.

Kleine duurzame marktpartijen

TenneT onderzoekt nu op welke manier ook kleinere duurzame marktpartijen een rol kunnen spelen bij netbalancering. Zoals het Heetense zonnepark van 3,5 hectare met 7752 panelen en een capaciteit van 2,2 MW.

Dominique Doedens van Escozon: “Wij richten ons onder andere op het aanjagen van de rol van energiecoöperaties in het leveren van flexibiliteit. Het doel van Endona is bijdragen aan een volledig duurzame lokale energiemarkt, waarvan lokaal geprofiteerd kan worden. Het zonnepark in Heeten is daarom een prachtig project.”

Hoe werkt dit?

In de batterij wordt de zonne-energie van het zonnepark opgeslagen wanneer er meer zonne-energie wordt opgewekt dan kan worden afgenomen. Deze energie komt dan niet op het net en de netbeheerder TenneT betaalt daar een vergoeding voor.

“De vergoeding om stroom níet op het net te brengen kan soms hoger zijn dan om het wel te doen,” legt Doedens uit. “Ook kan het zonnepark met de opgeslagen zonne-energie in deze batterij, tegen vergoeding, extra energie leveren wanneer de netbeheerder deze energie nodig heeft. Dit initiatief draagt bij aan een gezonde businesscase voor projecten van burgerinitiatieven, en aan een volledig duurzaam energiesysteem.”

Energie Samen gaat als aggregator de flexibiliteit van het zonnepark en de batterij namens Endona verkopen. René van Vliet, projectleider flexibiliteit bij Energie Samen: “Wij gaan helpen om de flexibiliteit van coöperatieve zonne- en windparken te kapitaliseren. We onderzoeken of een aggregator, waar de energiecoöperaties de zeggenschap over hebben, als partner kan opereren op de markt voor flexibiliteit.

Flexibiliteit is een belangrijk middel om verschillende duurzame doelen te kunnen bereiken. Je kunt een deel van de noodzakelijke, kostbare netuitbreidingen voorkomen door in te zetten op flexibel op- en afschakelen. Ook als je lokaal gebruikt wat je lokaal produceert heb je minder netuitbreiding nodig. En als je als energiecoöperatie de energie die je opwekt direct aan je leden kunt leveren, dan houd je de opbrengsten binnen de gemeenschap.” 

Over het Crowd Balancing Platform Equigy

EQUIGY speelt een sleutelrol bij de versnelling van de energietransitie. Met het Europese crowd balancing-platform realiseert EQUIGY een betrouwbare gegevensuitwisseling waarmee het aggregators in staat stelt met bijvoorbeeld thuisaccu's en elektrische voertuigen deel te nemen aan de elektriciteits balancerings markt. Consumenten worden prosumenten en maken deel uit van de energie markt. 

EQUIGY, een joint venture van Austrian Power Grid, Swissgrid, TenneT en Terna, biedt een standaard oplossing voor Europa en draagt bij aan een toekomstbestendig, betrouwbaar en kosteneffectief elektriciteitssysteem dat onafhankelijk is van, op fossiele brandstoffen gebaseerde flexibiliteitsbronnen. 

Alle partners

Het realiseren van een 1 MW batterij, die kan worden aangestuurd vanuit het Equigy platform, is gerealiseerd met verschillende partners. Wat bijzonder is, is dat de batterij gebaseerd is op de bij iedereen bekende loodzuur accu’s. De Nederlandse fabrikant Centurion, die al meer dan 90 jaar loodzuuraccu’s produceert, heeft een nieuwe versie gemaakt, die ook geschikt is voor grootschalige opslag én die sneller en lichter is.

Samen met Greener en Timeshift is een totaaloplossing gerealiseerd bestaande uit containers met batterijen, omvormers, een BMS (battery management system) en aansturingsmogelijkheid via de cloud. Vervolgens wordt gebruik gemaakt van het Energy NXT platform van ICT groep om Energie Samen de mogelijk te geven als aggregator te kunnen bieden en te besturen. 

Dexter is de partij die zorgt voor de juiste biedstrategie, die nodig is om goede inkomsten te kunnen genereren. En die inkomsten versterkt de business case van de energiecoöperatie