Een coöperatieve laadpaal: 5 waardevolle lessen
In 2016 nam Grunneger Power tien laadpalen over van de gemeente Groningen. De energiecoöperatie wil met de laadpalen de uitstoot van CO2 en fijnstof in de stad verminderen en zo bijdragen aan een verbetering van de luchtkwaliteit en het leefklimaat. Kai Hup, projectleider Mobiliteit en Norbert Buiter, fiscalist, zijn beiden betrokken vanuit Grunneger Power. In dit artikel delen zij vijf waardevolle lessen.
1. Kijk naar een geschikte locatie
Grunneger Power nam de meeste palen over van de gemeente. Na een jaar blijkt dat niet alle palen rendabel zijn. Er zijn twee factoren van belang om te bepalen of een locatie geschikt is voor een laadpaal: 1) afzetverwachting en 2) klantbehoefte. Je laadpaal levert het meeste rendement op als er 24 uur per dag wordt opgeladen, maar in de meeste gevallen blijkt dat niet haalbaar.
Bekijk daarom op welke locaties mensen in de omgeving een elektrische auto hebben. Door het gebruik te optimaliseren weet je zeker dat het financieel haalbaar is. In juni 2017 plaatste de coöperatie zelf nog een extra laadpaal, speciaal voor elektrische taxi’s op het Hoofdstation. Dat is een locatie waar druk gebruik wordt gemaakt van de laadpaal en waarvan de coöperatie van tevoren wist dat zij er genoeg KWh kon leveren om de paal rendabel te maken.
2. Stel een transparant tarief vast
Aan de laadpalen van Grunneger Power is het tarief voor stroom 0,30 cent per KWh. Leden van de coöperatie krijgen korting en betalen 0,25 cent. Dat tarief is vastgesteld op basis van de kosten van aansluitingen, onderhoud en het terugbetalen van leningen. Het bedrag ligt iets hoger dan wat consumenten kwijt zijn die thuisladen op stroom van hun eigen zonnepanelen, maar die moeten de aanschafprijs van hun laadeenheid ook meerekenen.
De lokaal opgewekte stroom voor de laadpalen betrekt Grunneger Power via haar eigen energiebedrijf Energie VanOns U.A.. De stroom komt van een gezamenlijk zonnedak op het Alfa-college in de Zeeheldenbuurt en het zonnepark Vierverlaten. Deze constructie levert Grunneger Power een kleine marge op die wordt geherinvesteerd in collectieve opwekcapaciteit. Zo helpt de coöperatie de energietransitie aan te jagen, de bottom up-beweging op te bouwen en de gezamenlijke, lokale en duurzame economie te versterken.
De tarieven zijn nu op basis van KWh. Maar soms staat een auto aan de paal die al vol is. Dan betaalt de eigenaar van de auto niet voor de tijd dat de auto aan de paal staat. Dat komt het rendement van de paal niet ten goede. De coöperatie denkt nog na over mogelijkheden om de doorstroom te bevorderen.
3. Werk samen met lokale partijen
Of laadpalen een succes worden is afhankelijk van de bewoners, het mkb en de publieke instellingen in de omgeving. Zij moeten de paal gaan gebruiken. Zoek daarom de samenwerking op, zodat je weet waar een behoefte ligt. Grunneger Power ging bijvoorbeeld een meerjarige samenwerkingsovereenkomst aan met een taxibedrijf. De coöperatie plaatste een extra laadpaal op een locatie die voor het taxibedrijf handig is en daardoor vrijwel zeker rendabel. Ook is het mogelijk om de palen te plaatsen bij een mkb-ondernemer die optreedt als gastheer (host ). De host heeft de primaire aansluiting op het elektriciteitsnetwerk. Het verbruik via de laadpaal wordt met hem verrekend op basis van de prijs die hijzelf gemiddeld voor stroom betaalt. De verkoopprijs van deze stroom ligt iets hoger, waardoor de coöperatie de investering in de laadpaal kan terugverdienen. Het voordeel van deze opstelling is dat je gebruikt maakt van het lagere belastingtarief van de host en de lagere periodieke aansluitkosten. Tussen de host en de coöperatie moeten wel duidelijke afspraken worden gemaakt voor de exploitatie en verrekening.
4. Onderzoek de technische mogelijkheden
De laadpalen die Grunneger Power nu heeft, waren onderdeel van een pilotproject waarin de Rijksoverheid samen met netbeheerders in totaal 3.000 oplaadpunten voor elektrische auto’s plaatste. Negen daarvan stonden in de stad Groningen en één in het naburige Ten Boer. Vanaf 1 januari 2017 kreeg de gemeente de laadpalen in handen. Die besloot het beheer en de exploitatie over te dragen aan Grunneger Power. Wie zelf op zoek gaat naar laadpalen, moet rekening houden met de keuze voor laden op wisselstroom (AC) of snelladen (DC). Beide opties hebben hun voordelen. Nu wordt in de meeste gevallen nog gekozen voor AC, omdat DC-laders duurder zijn in aanschaf en installatie. Op plaatsen waar mensen in korte tijd moeten kunnen opladen, kan DC echter de voorkeur hebben.
5. Maak gebruik van (fiscale) regelingen
Het is mogelijk de laadpalen administratief te koppelen aan de postcoderoosregeling of de SDE+. Ook bestaan er verschillende investering-, exploitatie- en financieringsregelingen waar je mogelijk gebruik van kunt maken. In sommige gevallen is het mogelijk om aftrek te krijgen in de vorm van kleinschaligheidsaftrek of via de milieu-investeringsaftrek. De meeste gemeenten hebben een of meerdere partijen het exclusieve recht gegeven om openbare laadpalen te installeren en exploiteren. Dat betekent dat het niet zomaar is toegestaan laadpalen te plaatsen in de openbare ruimte. Toch zijn er wel mogelijkheden te bedenken om in de praktijk coöperatieve laadpalen te plaatsen. Wil je hier meer over weten? Dan kan Grunneger Power je doorverwijzen naar een fiscalist zoals Norbert Buiter die hierin is gespecialiseerd.
Aan dit artikel werkten mee: Kai Hup, projectleider Mobiliteit en Norbert Buiter, fiscalist, van Grunneger Power. Het artikel is geschreven n.a.v. de gelijknamige deelsessie tijdens het Evenement HIER opgewekt 2018.