Toenemende aandacht voor deelauto's en laadpalen

In 2019 nam de aandacht onder energiecoöperaties voor mobiliteit toe. Dat blijkt uit de Lokale Energie Monitor 2019. In dit artikel een inkijkje in de activiteiten van coöperaties op het terrein van duurzame mobiliteit.

Voorloper Lochem Energie

De coöperatie Lochem Energie was voor zover bekend de eerste die in 2015 startte met diensten voor elektrisch rijden en deelauto’s. Inmiddels rijden er meerdere elektrische auto’s rond die door bewoners kunnen worden gehuurd. Specialisten bieden ondersteuning aan bedrijven die laadpalen willen plaatsen. Deze diensten zijn ondergebracht bij een zelfstandig onderdeel van Lochem Energie: Elektrip. Dit model vindt inmiddels navolging in meerdere delen van het land.

Meer coöperaties volgen

Van tenminste 25 coöperaties weten we dat ze actief zijn met duurzame mobiliteit: ze bieden in eerste instantie elektrische deelauto’s aan voor buurtbewoners. Een aantal plaatst en exploiteert eigen laadpalen. Op termijn willen de meesten toe naar een combinatie van opwekking met zonne-energie met opslag in de accu’s van de auto’s. Deze combinatie is financieel gezien interessant; een kWh voor elektrisch vervoer is meer waard dan een kWh op de markt. Van nog minstens 30 coöperaties weten we dat ze zich oriënteren op de mogelijkheden. De coöperaties hebben meestal geen deelauto’s in eigendom, maar leasen van een andere partij. Er zijn hiervoor diverse commerciële aanbieders actief.

In het noorden van het land is in 2019 een nieuwe coöperatie opgericht: Mobiliteit VanOns. Zij biedt ondersteuning aan lokale coöperaties, regelt de deelauto’s en zorgt ervoor dat ze rijden op groene stroom van de zustercoöperatie Energie VanOns. Landelijk is de coöperatie Mobiliteit Samen opgericht om activiteiten landelijk te stroomlijnen. 

Laadpalen in eigen beheer

Een beperkt aantal coöperaties heeft laadpalen in eigen beheer:

• Grunneger Power exploiteert tien laadpalen die ze in 2017 kon overnemen van de gemeente Groningen en de gemeente Ten Boer. Automobilisten laden met zonnestroom uit de stad Groningen. Grunneger Power ondersteunt ook bij de aanvraag van een openbare laadpaal.
• De EigenWijkse Energie Coöperatie (EWEC) plaatste 24 openbare laadpalen en zal er de komende jaren nog minstens 25 laadpalen bijplaatsen in Wijk bij Duurstede en omstreken. Voor het project Lokale Laadkracht ontving de coöperatie een financiële bijdrage van de gemeente en het ondernemersfonds en een lening van het Energiefonds Utrecht. De coöperatie levert zelf opgewekte zonnestroom voor de laadpalen en werkt daarvoor samen met om| nieuwe energie, de coöperatieve leverancier. Sinds april 2018 rijden bewoners op EigenWijkse Zon.
• In 2019 startte de coöperatie Vrijstad Energie uit Culemborg met een collectief zonnedak over een parkeerterrein met een laadplein. Bewoners financierden de installatie waarin ook twaalf laadpunten waren voorzien. In deze video over de Lokale Energie Monitor 2019 vertellen ze daar meer over (vanaf 6:00 minuten):

• Hilversumse Energie Transitie (HET), tevens initiatiefnemer van het landelijke platform CDMN, biedt sinds 2018 een elektrische buurauto aan, onder het motto HET rijdt op Zon. HET werkt samen met Buurauto, een landelijke aanbieder.

Opvallend is dat een aantal deelautoprojecten om verschillende redenen inmiddels ook weer is stopgezet. Er was onvoldoende animo en/of een te lage bezettingsgraad waardoor het project niet rendabel was, de dienstverlening van de deelauto aanbieder beviel niet, of het project week te veel af van de ‘core business’ energie.

Meerdere coöperaties geven aan dat het verdienmodel (nog) mager is, maar zoals één het uitdrukt: “Dat is ook een beetje het lot van pioniers. We merken dat het idee van een deelauto én van elektrische auto’s steeds meer weerklank vindt, veel meer dan twee jaar geleden toen we ermee begonnen. Het is ook een kwestie van tijd.”