Wat leveren zonnepanelen nog op als de salderingsregeling wordt afgeschaft?
Er is verwarring en discussie over wat zonnepanelen nog opleveren, nu je terugleverkosten moet betalen en de salderingsregeling waarschijnlijk wordt afgeschaft. Hoe zit dit het nu precies en welke ontwikkelingen kun je verwachten? Dat lees je in dit artikel.
In dit artikel:
Update 19 november 2024:
Op 14 november 2024 is het voorstel van het kabinet om de salderingsregeling per 2027 af te schaffen, aangenomen door de Tweede Kamer. Daarbij zijn door de Kamer ook een aantal wijzingen toegevoegd aan het voorstel. Sommige daarvan zorgen dat de terugverdientijd iets korter wordt.
Het is nu aan de Eerste Kamer, die stemt er naar verwachting in december over. Zodra de wet ook door de Eerste Kamer is aangenomen, passen we onze berekeningen daarop aan.
Direct eigen verbruik, salderen en terugleveren
Wat zonnepanelen je financieel opleveren en wat de terugverdientijd is, hangt af van de verhouding tussen de hoeveelheid stroom die je 1) direct thuis verbruikt, 2) saldeert en 3) teruglevert aan het elektriciteitsnet. En hoeveel geld ieder onderdeel je oplevert.
Klik hieronder op de plusjes voor een uitleg wat direct eigen verbruik, salderen en terugleveren inhouden en wat er naar verwachting gaat veranderen. Daarna laten we aan de hand van een rekenvoorbeeld zien wat zonnepanelen nog opleveren.
Tipje van de sluier: het wordt financieel steeds interessanter om zoveel mogelijk van je eigen zonnestroom direct te verbruiken. In dit artikel wordt duidelijk waarom.
1. Direct eigen verbruik
Een gemiddeld huishouden met zonnepanelen gebruikt doorgaans ongeveer 30% van de zelfopgewekte zonnestroom direct zelf, en levert zo’n 70% van de opgewekte stroom terug aan het stroomnet. Midden op de dag wek je immers de meeste stroom op, terwijl je ’s avonds de meeste stroom gebruikt. Ook wek je in de zonnige maanden meer op dan in de winter.
Je hebt invloed op het percentage eigen gebruik. Door het tijdstip van stroomverbruik zoveel mogelijk te verschuiven naar zonnige momenten, kun je het verhogen.
Alle zelfopgewekte zonnestroom die je direct zelf kan gebruiken, is voor de zonnepaneelbezitter gratis. Je hebt tenslotte al voor de zonne-installatie betaald en daar pluk je nu de vruchten van. Dat zal in de toekomst niet veranderen.
2. Salderen
Op dit moment mag je als zonnepanelenbezitter, dankzij de salderingsregeling, je jaarlijkse stroomverbruik wegstrepen tegen je eigen opwek. Ongeacht wanneer je de stroom verbruikt.
Dit betekent dat je dezelfde prijs krijgt voor de stroom die je teruglevert aan het stroomnet als voor de stroom die je afneemt van het net. Anders gezegd: de hoeveelheid stroom die je saldeert, mag je als zonnepaneelbezitter gratis afnemen van het stroomnet. Je betaalt daar niks voor.
Hoeveel dit je oplevert is afhankelijk van het tarief dat je energieleverancier hanteert, momenteel gaat HIER voor de lange termijn uit van een stroomtarief van gemiddeld 22 cent per kilowattuur (kWh) (peildatum najaar 2024).
Deze papieren constructie heet salderen en is zeer gunstig voor je portemonnee. Mede door deze regeling verdiende je zonnepanelen tot voor kort in acht jaar terug en soms nog wel sneller.
Het kabinet is van plan de salderingsregeling per 2027 af te schaffen. En dat heeft als zonnepanelenbezitter invloed op je energierekening.
3. Terugleveren
Alle stroom die je opwekt maar op dat moment niet verbruikt, lever je terug aan het stroomnet. Een deel daarvan kun je dus salderen. Daarnaast heb je te maken met een terugleververgoeding en terugleverkosten.
Terugleververgoeding
Wek je op jaarbasis meer op dan je verbruikt, dan krijg je voor de stroom die je niet kan salderen een terugleververgoeding van je energieleverancier. Het bedrag verschilt per leverancier, maar ligt gemiddeld rond de 7 cent per kWh (peildatum september 2024)*.
Terugleverkosten
Sinds 2023 zijn energieleveranciers daarnaast terugleverkosten gaan doorrekenen aan hun klanten met zonnepanelen. Over alle stroom die je teruglevert, betaal je een bedrag. Gemiddeld rekenen de leveranciers 11 cent per kWh*.
Het klinkt tegenstrijdig dat je moet betalen om terug te leveren. Maar zolang je nog mag salderen, is het voordeel dat je hebt van de stroom die je saldeert – gemiddeld 22 cent per kWh – in de meeste gevallen veel gunstiger dan je aan kosten moet betalen.
Terugkosten en -vergoeding na afschaffing van salderen
Wanneer de salderingsregeling wordt afgeschaft, is de verwachting dat de kosten van terugleveren meeveranderen. Onderdeel van de terugleverkosten die leveranciers rekenen, zijn namelijk kosten die zij maken als gevolg van de salderingsregeling.
Omdat die kosten komen te vervallen, is de prognose dat de terugleverkosten na het afschaffen van salderen verlaagd worden naar 5 cent per kWh*. De terugleververgoeding blijft naar verwachting hetzelfde: 7 cent.
Als je de vergoeding en kosten met elkaar verrekent, kom je op een netto terugleververgoeding van 7 - 5 = 2 cent per kWh*.
Kortom: de verwachting is dat teruggeleverde stroom je in de toekomst nog weinig oplevert. Je zal zonnepanelen vooral terugverdienen met je eigen directe verbruik. Daarom is het handig om dat – indien mogelijk – op te hogen.
*Meer informatie:
Wat leveren zonnepanelen nog op na afschaffen salderen?
De salderingsregeling wordt naar verwachting per 2027 afgeschaft. Na afschaffing van de regeling zijn nog twee variabelen belangrijk om te bepalen hoeveel zonnepanelen je opleveren: je direct eigen verbruik en hoeveel je teruglevert aan het stroomnet.
Hoe de situatie voor zonnepanelenbezitters verandert na het afschaffen van de regeling, laten we aan de hand van onderstaand rekenvoorbeeld en staafdiagram zien.
Rekenvoorbeeld stroomrekening vóór en na afschaffen salderen
Stel: je wekt met 12 zonnepanelen op je dak jaarlijks 4200 kWh aan zonnestroom op. Je verbruikt op jaarbasis 3500 kilowattuur (kWh) aan stroom. Hoe ziet je elektriciteitsrekening er dan uit en hoe gaat die veranderen de komende jaren?
A) Stroomrekening huidige situatie met salderen
- Je verbruikt op jaarbasis waarschijnlijk zo’n 1400 kWh (30%) van je zonnestroom direct thuis. Dat is het blauwe blokje in de linker staaf van het figuur.
- De overige 2800 kWh (70%) lever je terug aan het stroomnet (grijze en groene blok samen). Hierover betaal je terugleverkosten.
- Bij een volledig jaarverbruik van 3500 kWh, kun je voor 2100 kWh (het grijze deel) gebruikmaken van de salderingsregeling.
- Voor het overige (groene) deel dat je niet kunt salderen – in dit voorbeeld wek je op jaarbasis meer op dan verbruikt – ontvang je een terugleververgoeding van 7 cent per kWh.
Dan kom je op de volgende stroomrekening (jaarlijks):
- Direct eigen verbruik: 1400 kWh x 0 euro = 0 euro
- Stroom die je mag salderen: 2100 kWh x 0 euro = 0 euro
- Vergoeding voor terugleveren: 700 kWh x 7 cent = 49 euro te ontvangen
- Kosten voor terugleveren: 2800 kWh x 11 cent = 308 euro te betalen
Netto komt dit neer op een energierekening van 259 euro per jaar (308 - 49 euro).
Ter vergelijking: zonder panelen zou de jaarlijkse elektriciteitsrekening uitkomen op 3500 kWh x 22 cent = 770 euro. Je bespaart dus jaarlijks 511 euro.
B) Stroomrekening na afschaffing salderingsregeling
Na het afschaffen van de salderingsregeling wordt de energierekening van huishoudens met zonnepanelen een stuk eenvoudiger. Energie die je opwekt wordt dan niet meer verrekend met energie die je van het net afneemt. Zie de middelste staafdiagram van het figuur.
Indien je direct eigen verbruik 30% blijft, dan betekent dit dat je voor de overige 2800 kWh (70%) een vergoeding krijgt van 7 cent en kosten maakt van 5 cent. Als je deze vergoeding en kosten met elkaar verrekent, komt het neer op een terugleververgoeding van 2 cent.
Omdat je verbruik en opwek niet meer tegen elkaar kan wegstrepen, zal je alle stroom die je verbruikt als je panelen niets opwekken, inkopen voor 22 cent per kWh.
Je stroomrekening ziet er dan als volgt uit:
- Direct eigen verbruik: 1400 kWh x 0 euro = 0 euro
- Kosten voor extra stroom inkopen: 2100 kWh x 22 cent = 462 euro te betalen
- Vergoeding voor terugleveren: 2800 kWh x 2 cent = 56 euro te ontvangen
Netto komt dit neer op een jaarlijkse elektriciteitsrekening van 406 euro (462 - 56).
Zonder zonnepanelen had je 770 euro betaald. Dus zonder salderen bespaar je alsnog 364 euro per jaar.
C) Stroomrekening na afschaffing salderingsregeling, mét verhoogd direct eigen verbruik
Als het je lukt om na het afschaffen van de salderingsregeling méér van je eigen opgewekte stroom direct te verbruiken, levert je dat financieel voordeel op.
Stel, in plaats van de huidige 30% weet je je directe verbruik op te schroeven naar 50% (zie de rechter staaf in het staafdiagram).
Dan ziet je rekening er als volgt uit:
- Direct eigen verbruik: 2100 kWh x 0 euro = 0 euro
- Kosten voor extra stroom inkopen: 1400 kWh x 22 cent = 308 euro te betalen
- Vergoeding voor terugleveren: 2100 kWh x 2 cent = 42 euro te ontvangen
In deze situatie heb je op jaarbasis een stroomrekening van 266 euro (308 - 42).
Omdat je stroomrekening zonder zonnepanelen op 770 euro uit zou komen, bespaar je met zonnepanelen alsnog 770 - 266 = 540 euro per jaar.
Conclusie
De berekeningen laten zien dat zonnepanelen, ook als je niet meer kunt salderen, geld op blijven leveren.
Zonnepanelen gaan ten minste 25 jaar. In die 25 jaar leveren de 12 zonnepanelen uit het rekenvoorbeeld (als we ervan uitgaan dat je nog twee jaar mag salderen en de tarieven zoals aangenomen in dit artikel) alsnog een besparing op de energierekening op van 10.416 euro.
Trek daar de installatiekosten en eventuele kosten voor het vervangen van de omvormer vanaf en je weet hoeveel je overhoudt.
Direct eigen verbruik verhogen
Als de salderingsregeling is afgeschaft loont het flink om zoveel mogelijk van je zonnestroom zelf direct te gebruiken. Hoe meer zonnestroom je direct achter de meter zelf verbruikt, hoe groter je besparing op de energierekening.
Hoe je je eigen verbruik verhoogt? Door je elektrische apparaten zoveel mogelijk te gebruiken op de momenten dat de zon schijnt, in plaats van in de avonduren. Ook is het, indien mogelijk, zinvol om je panelen in oost-west opstelling te plaatsen in plaats van richting het zuiden.
Zijn zonnepanelen voor jou nog rendabel? Doe de check
Om inzichtelijk te maken wat zonnepanelen voor je in de huidige tijd nog opleveren, heeft HIER de Zonnepanelen checker ontwikkeld.
Hiermee bereken je gemakkelijk je persoonlijke terugverdientijd en besparing. Rekening houdend met de verwachte toekomstige ontwikkelingen.
Bovendien geeft de checker je inzicht in hoe je je direct eigen verbruik van zonnestroom kunt verhogen en hoeveel je daar ongeveer mee bespaart.
Disclaimer bij dit artikel
Zoals vaak bij het maken van prognoses, gaan we ook in deze berekening uit van aannames en verwachtingen.
Zo gaan we uit van gemiddelde stroomtarieven. Het tarief dat voor jouw situatie van toepassing is, is afhankelijk van je energiecontract en de tarieven die jouw energieleveranciers hanteert.
Ook rekenen we met vaste tarieven voor elektriciteit. Heb je een contract met dynamische prijzen, dan ziet je energierekening er anders uit.
Bekijk hier met welke aannames HIER precies rekent.
