De Groene Stroom Checker

GSC beeldmerk

Check of jouw groene stroom wel écht groen is

Soms wordt stroom in Nederland verkocht onder de naam groene stroom en is het eigenlijk gewone stroom waar geen windmolen of zonnepaneel aan te pas komt. Controleer met de Groene stroom checker of jouw groene stroom wel écht groen is!

Welke groene stroom is écht groen?

Bijna alle energieleveranciers bieden wel groene stroom aan. Maar er wordt in Nederland veel meer groene stroom aangeboden dan dat er daadwerkelijk wordt opgewekt door bijvoorbeeld windmolens of zonnepanelen. Hoe zit dat precies?

In Europa krijgt alle groene stroom een certificaat als bewijs dat die stroom écht groen is opgewekt. Maar in veel Europese landen, zoals Noorwegen, is er alleen maar groene stroom. Niemand heeft daar dus bewijs nodig om te geloven dat het om echte groene stroom gaat. Hierdoor hebben deze landen een overschot aan certificaten.

Nederlandse energieleveranciers maken hier slim gebruik van; ze kopen de buitenlandse certificaten voor een kleine prijs op. Vervolgens verkopen ze jou grijze stroom onder de naam groene stroom. Als ‘bewijs’ laten ze jou het opgekochte certificaat uit het buitenland zien.

bos

Wist je dat...

...ongeveer 29% van de groenestroomproducten in Nederland zijn ‘vergroend’ met certificaten uit het buitenland? 

Bron: Groene stroom checker '24

Wat maakt het uit of de stroom is opgewekt in Nederland of Noorwegen? Groen is toch groen?

Groen is in principe groen, maar groene stroom die in het buitenland wordt opgewekt kan in de meeste gevallen niet naar Nederland worden vervoerd. Groene stroom wordt daarom vrijwel altijd verkocht in het land waar het is opgewekt. De groene stroom wordt daarom één keer duurzaam opgewekt, maar wel twee keer verkocht. Jij denkt dat je goed bezig bent, maar in werkelijkheid heb je geen groene stroom, maar een certificaat gekocht.

Daarom noemen wij bij HIER stroom alleen écht groen als deze wordt opgewekt uit duurzame bronnen binnen Nederland. Alleen dan heb je de garantie dat er ergens in Nederland bijvoorbeeld een windmolen of zonnepaneel jouw stroom aan het opwekken is en dat het geen grijze stroom is die ‘vergroend’ wordt met buitenlandse certificaten. Wel zo eerlijk, toch?

Veelgestelde vragen

Over groene stroom

Wat is groene stroom?

Groene stroom is elektriciteit die is opgewekt uit duurzame energiebronnen zoals wind, zon, biomassa en waterkracht aardwarmte. Doordat bij de opwekking van stroom uit deze bronnen geen gebruik gemaakt wordt van fossiele brandstoffen (zoals bij grijze stroom), draagt het niet bij aan klimaatverandering. Door over te stappen op duurzame energiebronnen stoppen we de opwarming van de aarde niet in één klap, maar het draagt wel aan bij aan de oplossing.

Als je groene stroom koopt, koop je een bewijs dat er eenzelfde aantal kilowatturen groene stroom wordt geproduceerd als je afneemt. Omdat het vrijwel onmogelijk is om een apart stroomnet aan te leggen voor groene stroom, wordt de stroom die duurzaam wordt opgewekt aan het bestaande stroomnet toegevoegd. Mensen met groene stroom krijgen dus een combinatie van groene en grijze stroom uit hun stopcontact, maar hebben de zekerheid dat eenzelfde hoeveelheid groene stroom op het net is gezet. Door groene stroom af te nemen groeit dus het percentage groene stroom op het net.

Wat is grijze stroom?

Stroom die wordt opgewekt uit fossiele brandstoffen zoals aardgas, aardolie en kolen, noemen we grijze stroom. Als deze grondstoffen uit de grond zijn gehaald, moeten ze worden verbrand om er energie mee op te wekken. Daarbij komt heel veel CO2 vrij, een broeikasgas die voor klimaatverandering zorgt. Dat heeft grote gevolgen die we nu al kunnen merken, ook in Nederland. Lees hier meer over grijze stroom.

Wanneer is groene stroom echt groen?

Wij van HIER noemen stroom alleen écht groen als deze wordt opgewekt uit duurzame bronnen binnen Nederland. Alleen dan heb je de garantie dat er ergens in Nederland bijvoorbeeld een windmolen of zonnepaneel jouw stroom aan het opwekken is en dat het geen grijze stroom is die ‘vergroend’ wordt met buitenlandse certificaten. Helaas verkopen veel energieleveranciers in Nederland nog wel stroom die is 'vergroend' met certificaten uit het buitenland; sjoemelstroom. In dit artikel lees je meer over waarom je voor Nederlandse groene stroom moet kiezen.

Wat is een groenestroomcertificaat?

Alle groene stroom krijgt een groene stroomcertificaat als bewijs dat die stroom écht groen is opgewekt. Dat noemen we ook wel een Garantie van Oorsprong (GvO). Er worden nooit meer groene stroomcertificaten uitgegeven dan er groene stroom wordt opgewekt.

In dit filmpje leggen we in 1,5 minuut uit hoe die groene stroomcertificaten precies werken. 

Hoeveel groene stroom wordt er in Nederland opgewekt?

In 2022 kwam 40% van alle stroom die in Nederland wordt verbruikt, opgewekt uit duurzame bronnen zoals zonnepanelen, winmolens en biomassa. Lees hier meer over hoeveel groene stroom er in Nederland wordt opgewekt. 

Bron: CBS
Welke duurzame energiebronnen zijn er?
  • Een groot deel van de duurzame energie die we in Nederland gebruiken is biomassa. Met biomassa wordt al het organische materiaal bedoeld aan de oppervlakte van de aarde. Bijvoorbeeld hout en planten(resten). Uit biomassa kun je energie halen. Lees hier meer over hoe duurzaam biomassa is.
     
  • Windenergie is schoon en komt uit een bron die nooit opraakt, de wind. Om de bewegingsenergie van de wind om te zetten in energie is een windmolen nodig. 
     
  • Elektriciteit die wordt opgewekt met stromend en vallend water noemen we waterkracht. In Nederland staan enkele waterkrachtcentrales in stuwen in rivieren. 
     
  • Zonne-energie is de energie van de zon in de vorm van warmte en licht. Misschien hebben jij en je buren zelfs al wel zonnepanelen op je dak liggen? 
     
  • Last but not least: aardwarmte, met een ingewikkeld woord ook wel geothermie genoemd. Deze aardwarmte kan gebruikt worden voor het opwekken van energie of voor het verwarmen van gebouwen.
Wat kost groene stroom?

Door een vervelende samenkomst van omstandigheden hebben veel energieleveranciers hun tarieven in het najaar van ’21 massaal verhoogd. Het is daarom lastig om een goed antwoord op deze vraag te geven. Het produceren van 100% groene stroom in Nederland is wel vaak duurder dan grijze stroom, daar merk jij overigens verder niets van. Dit komt omdat de overheid de productie van groene energie stimuleert door middel van subsidies. Er is eigenlijk geen enkele reden meer waarom groene stroom op dit moment duurder zou moeten zijn.

Wat is er mis met groene stroom uit het buitenland?

Nederlandse energieleveranciers die zelf niet voldoende groene stroom produceren kopen voor een zacht prijsje groene stroom certificaten uit met name Noorwegen om de grijze Nederlandse stroom te ‘vergroenen’. De Noren hebben echter alleen maar groene stroom en hebben de certificaten niet nodig om dat te bewijzen. De stroom wordt wel gebruikt door de Noren, maar de certificaten blijven over. Er komt dus niet daadwerkelijk groene stroom uit Noorwegen naar Nederland en er komt ook geen extra windmolen of zonnepaneel bij.

Waar kan ik groenestroomproducten vergelijken?

Op de website van Independer kan je groene stroom producten vergelijken. Per product vind je onder het kopje 'Meer informatie' het klimaatbewust label. Dit label geeft aan of het product als écht groen uit de Groene stroom checker van HIER komt. 

Waarom wordt kernenergie niet opgenomen in de Groene stroom checker?

HIER is geen voorstander van kernenergie. Kerncentrales stoten dan wel geen CO₂ uit, maar dat betekent niet dat kernenergie ook een duurzame en hernieuwbare energiebron is. Lees hier meer over de duurzaamheid van kernenergie

Over de checker

Hoe komt HIER aan de informatie over de groenestroomproducten?

Iedere energiemaatschappij in Nederland is verplicht de herkomst van stroom te publiceren, via een stroometiket. De Groene stroom checker is gebaseerd op deze etiketten.

HIER vraagt ieder jaar alle leveranciers uit het AMC overzicht naar de herkomst van de groene stroom producten die zij aanbieden. De Groene stroom checker zet al deze groene stroomproducten op een rijtje. De uitkomst van de checker is volledig objectief.

Zijn jullie tegen import van groene stroom?

Wij van HIER vinden het belangrijk dat er in Nederland meer groene stroom wordt geproduceerd, maar uiteraard zijn we niet tegen goed gecontroleerde import.

Dat wordt alleen mogelijk als er een koppeling komt tussen het certificatensysteem en de verplichting die Europa heeft wat betreft het leveren van duurzame energie. Dan zou Noorwegen extra groene stroom moeten produceren als zij certificaten verkoopt om aan haar Europese verplichting te voldoen. Bij zo’n koppeling krijgen de certificaten ook in Noorwegen een waarde en vindt er geen dumping plaats van certificaten, zoals nu wel gebeurt.

Wat is het verschil tussen jullie lijst en die van de Consumentenbond en Greenpeace?

De Groene stroom checker van HIER vergelijkt stroomproducten. Zolang je echte groene stroom afneemt, maakt het ons niet uit waar je dat koopt. Net zoals het niet uitmaakt of je Max Havelaar Hagelslag of Arla biologische melk bij de supermarkt of de natuurwinkel koopt.

De Consumentenbond en Greenpeace vergelijken energieleveranciers en kijken ook naar investeringen en toekomstplannen. Hun vergelijking leidt er toe dat projectontwikkelaars van wind bovenaan eindigen en bedrijven die ervoor zorgen dat we elk moment van de dag stroom hebben onderaan de lijst eindigen. Geen van de bedrijven die door de milieuorganisaties wordt aanbevolen, kan de voorzieningszekerheid aan hun klanten garanderen.
 

Wanneer is de Groene stroom checker 2025 beschikbaar?

De informatie in de Groene stroom checker is gebaseerd op de stroometiketten die energieleveranciers jaarlijks in mei moeten publiceren aangevuld met informatie die HIER bij energieleveranciers opvraagt over de herkomst van deze stroomproducten. De checker wordt juni 2025 geactualiseerd naar aanleiding van de stroometiketten over 2024.

Over de Groene stroom checker 

De informatie in de Groene stroom checker is gebaseerd op de stroometiketten die energieleveranciers jaarlijks in mei moeten publiceren aangevuld met informatie die HIER bij energieleveranciers opvraagt over de herkomst van deze stroomproducten. Wanneer een energieleverancier niet aan ons onderzoek wil meewerken, gebruiken we de stroomsamenstelling* die zij zelf delen via hun website. Als daar geen informatie over de herkomst van de groene stroom te vinden is, doen we de aanname dat het gaat om geïmporteerde certificaten.

*Wanneer een leverancier ook geen informatie over de samenstelling van hun stroom verstrekt gaan we ervan uit dat groen aangeprezen stroomproducten zijn vergroend met geïmporteerde certificaten van de meest voorkomende importbron (windenergie).

De checker is in mei 2024 geactualiseerd naar aanleiding van de stroometiketten over 2023. Mis je een stroomproduct? Laat het ons even weten via info@hier.nu.

Dit vind je misschien ook leuk:

Planten

Welke energieleverancier levert groen gas?

We gaan in Nederland stoppen met het gebruik van aardgas, maar het kan best nog wel even duren voordat het echt zover is. Zolang jij gas gebruikt, kun je kiezen voor duurzamer (groen) gas zoals biogas

Foto van boomtoppen en wolken

Hoe duurzaam is biomassa?

Verbranden van hout- en plantenresten om energie op te wekken voelt voor veel mensen lang niet zo duurzaam als energie uit zon, wind en water. Toch is biomassa wereldwijd de belangrijkste duurzame

Op de hoogte blijven?

Ontvang tips, artikelen, nieuws en meer! Geef hieronder aan welk thema je voorkeur heeft.

Lees voor meer informatie ons privacybeleid
Lijsten