Nieuwe opwekprojecten op rijksgronden
Met het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) wil de overheid meer opwek op rijksgronden mogelijk maken. Er lopen al 24 projecten en nu komen er 10 nieuwe locaties bij. Als energiecoöperatie is het handig om op de hoogte te zijn van de projecten in jouw regio.
Het doel van OER is om samen met gemeenten, provincies grootschalige energie-installaties langs rijkswegen, spoorbanen en op water mogelijk te maken. Momenteel lopen er 24 projecten, waarvan er twee al geëxploiteerd worden. Afgelopen jaar zijn vanuit 18 RES-regio’s nog eens 68 locaties aangedragen. Daarvan heeft het programma 10 projecten geselecteerd die nu gaan starten. Bekende voorbeelden van opwek op rijksgronden zijn de windmolens op de Krammersluizen en Maasvlakte.
Welke rol energiecoöperaties kunnen spelen
Het programmateam OER streeft daarbij, zoals is vastgelegd in het klimaatakkoord, naar 50% lokaal eigendom. De betreffende gemeentes en provincie in een OER-project bepalen als een van de projectpartners in het project hoe deze participatie ingevuld wordt ingevuld. Dat kan bijvoorbeeld door financiële participatie van omwonenden en ondernemers uit de omgeving mogelijk te maken.
Als coöperatie kun je op twee manieren een rol spelen. Zo kan je via de gemeente meedenken over de invulling van het project. Ook is het mogelijk om als coöperatie in te schrijven op tenders als (mede-)ontwikkelaar. Belangrijk is wel om als coöperatie goed onderscheid te maken tussen de verschillende vormen van participatie. Als je namelijk meepraat over de kaders van een project, kun je daarna niet ook inschrijven op een project om het uit te voeren. Als je aan de voorkant mee bepaalt, heb je kennisvoorsprong, en dan ben je uitgesloten van tender.
Voorbeeld OER-project: Drentse Zonneroute
Een voorbeeld van een project dat al langer loopt is de Drentse Zonneroute langs de A37. Het gaat om een 42 kilometer lange strook zonnepanelen langs de snelweg, waarmee voor 46.000 huishoudens aan stroom (176 megawatt) gaat worden opgewekt. Mogelijk wordt het daarmee de langste zonneroute van Europa. In dit project zijn de gemeenten Coevorden, Hoogeveen, Emmen en de Provincie Drenthe verantwoordelijk om participatie vorm te geven.
- Kijk voor een compleet overzicht van alle OER-projecten op energieoprijksgrond.nl
10 nieuwe locaties
De 10 nieuwe locaties liggen verspreid over 9 verschillende RES-regio’s: Noord-Holland Zuid, Alblasserwaard, Groningen, Fryslân, West-Overijssel, Drechtssteden, Rotterdam Den Haag en West-Brabant.
Bij ieder project zijn de gemeenten en provincies verantwoordelijk voor communicatie en participatie van omwonenden en stakeholders in de regio. Naast deze 10 zijn er nog 22 locaties positief beoordeeld, deze worden later opgestart. Ook zullen er in de loop van volgend jaar nog locaties van ProRail en Defensie worden toegevoegd. Hier vind je het overzicht van de nieuwe locaties.
Zodra een project de verkenning- en planfase heeft doorlopen start de marktconsultatie. Rijksvastgoedbedrijf publiceert dit dan in hun biedboek. Hierin kun je selecteren op provincie, fase en zonnepark of windlocatie.
Voordeel van OER voor coöperaties
Het voordeel van het OER programma is dat de grond in handen is van het Rijk. Bij andere zon- en windprojecten kan het voorkomen dat een projectontwikkelaar al een overeenkomst heeft met een grondeigenaar voordat het proces van vergunningverlening start. Ook gaat het om grote gebieden en dus kans om veel opwek in een keer te realiseren.
Heb je vragen naar aanleiding van dit artikel? Mail het aan Floor de Jong via Floor@hier.nu
Over OER
OER is een samenwerking tussen Rijkswaterstaat (RWS), de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en het Rijksvastgoedbedrijf (RVB), in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Ook ProRail, Defensie en Staatsbosbeheer zijn als grondeigenaren betrokken. Met het programma wil de overheid meer Rijkswateren en -gronden beschikbaar maken voor energieopwekking uit wind, zon en/of water.
Lessen uit eerdere opwekprojecten over participatie, beleidskaders en gunningscriteria vormen de basis van het programma. Het OER-programma werkt samen met de RES-regio’s (Regionale Energiestrategieën).
