De Coöperatie Code
Coöperaties kennen een eigen governance code waarbij transparantie en kwaliteit van goed bestuur centraal staan: de Coöperatie Code. Hij is opgesteld door de NCR, de Nationaal Coöperatieve Raad. In 2019 is de Coöperatie Code grondig herzien, met als doel bij te dragen aan verbetering van het coöperatief ondernemerschap, ledenbetrokkenheid en collectiviteit. De Code bevat geen uitgebreide (afvink)lijst met ge- en verboden, maar is gebaseerd op principes. Daarmee beoogt de Coöperatie Code 2019 het interne gesprek te stimuleren bij coöperaties.
De Coöperatie Code 2019 is inmiddels de derde versie van de NCR Code uit 2005. Het heeft veel meer het karakter van een discussiestuk, een richtinggevend kader. Zoals de Code zelf stelt: "[…] het is een hulpmiddel om coöperatief ondernemerschap, ledenbetrokkenheid en collectiviteit te verbeteren."
De Coöperatie Code is bedoeld voor alle coöperaties, groot en klein, ongeacht de sector waarin men actief is of het gehanteerde besturingsmodel. Omdat de Code ten doel heeft te fungeren als hulpmiddel om coöperatief ondernemerschap, ledenbetrokkenheid en collectiviteit te verbeteren, wordt ernaar gestreefd dat de Coöperatie Code door alle coöperaties wordt nageleefd. De principes en voorschriften zijn immers algemeen bruikbaar en breed toepasbaar.
Principes en Voorschriften
De Coöperatie Code 2019 is gebaseerd op breed gedragen coöperatieve principes en gedragsregels. De opbouw is prettig overzichtelijk. Er zijn negen principes uitgewerkt binnen drie thema’s:
- coöperatief ondernemerschap
- collectiviteit & wederkerigheid
- ledenbetrokkenheid
De negen principes zijn vervolgens nader uitgewerkt in een aantal ‘voorschriften’.
- Bekijk de principes en voorschriften.
Wat kun je als energie coöperatie met de Coöperatie Code?
In tegenstelling tot de vorige code die zich meer op de grotere coöperaties leek te richten, is deze nadrukkelijk voor iedereen bedoeld. En wat dat betreft is het zeker voor het bestuur van een lokaal, maatschappelijk initiatief van waarde om je eerste bestuursjaren eens tegen deze coöperatieve meetlat te houden.
Ga met elkaar in gesprek
Voor kleinere coöperaties is het advies: pak de drie pagina’s met de thema’s, principes en bijbehorende ‘verplichtingen’. Loop ze een keer tijdens een bestuursvergadering langs. Je bent waarschijnlijk zo klaar met een aantal daarvan. Pik er twee of drie uit waarover je echt met elkaar (en de leden) het gesprek opzoekt. Dat scherpt de geesten en maakt dat je als bestuur nog bewuster en beter het belang van je leden najaagt.
