10 ervaringsverhalen over samen energie besparen
Sinds 2015 brengt HIER de Lokale Energie Monitor uit. De Monitor brengt de groei en impact van energiecoöperaties in beeld. Daarnaast zien we ook al een aantal jaren dat bewonersinitiatieven op het gebied van energiebesparing en aardgasvrij wonen in opkomst zijn. Hun impact is vaak iets lastiger uit te drukken in cijfers. Om ze beter te leren kennen interviewde HIER, in samenwerking met RVO, een aantal van deze initiatieven verspreid over het land.
Foto: EnergieWending
Honderden bewonersinitiatieven
Duizenden vrijwilligers zijn actief bij energie-initiatieven die niet als coöperatie georganiseerd zijn. We tellen nu minimaal 700 van dit soort initiatieven. Ze richten zich op het verduurzamen van hun buurt, wijk, dorp of stad. Ze enthousiasmeren en helpen hun medebewoners om aan de slag te gaan met isoleren en energiebesparing in huis en zetten concrete stappen naar een aardgasvrije wijk.
Dat gebeurt op veel plekken ook in samenwerking met de gemeente. Een grote kracht van dit soort initiatieven is bovendien dat ze de sociale cohesie in wijken en buurten versterken.
De bewonersinitiatieven vervullen op dit moment vaak een voortrekkersrol in de warmtetransitie en hun inzet wordt voor de toekomst cruciaal voor het slagen van deze transitie.
In een reeks van 10 artikelen hieronder maken we kennis met de initiatiefnemers. Hoe zijn ze begonnen? Wat voor activiteiten ondernemen ze? Hoe bereiken ze mensen? Wie zijn belangrijke partners? Wat zijn de tips voor andere initiatieven?
Uitgelichte verhalen:
“Iedereen in de wijk mag gratis een beroep doen op onze klussendienst."
- Esther Klaassen, Buurtbedrijf Zandweerd (Overijssel)
Lees hier verder
"We kiezen ervoor om een voor een bij iedere woning aan te bellen, omdat we het belangrijk vinden met elkaar in gesprek te gaan over het onderwerp.”
- Rien Vink, Werkgroep Energie Ingwierrum (Friesland)
Lees hier verder
"We wilden als gemeenschap verenigd met al onze kennis en inzichten in gesprek gaan met het warmtebedrijf."
- Herman Koolstra, WarmteStem (Utrecht)
Lees alle 10 de ervaringsverhalen:
Een sociale en duurzame wijk: Buurtbedrijf Zandweerd timmert aan de weg
In de wijk Zandweerd in Deventer is een bewonersgroep van zo’n dertig vrijwilligers actief die samen de sociale verbinding in de wijk wil versterken en de bewoners helpt met verduurzamen. De club organiseert duurzaamheidsborrels, informatieavonden, gezamenlijke inkoopacties en zwerfafvalsessies. Ook hebben ze een klusteam dat bij mensen thuiskomt, en helpen ze buurtgenoten een-op-een met verduurzamen.
Werkgroep Energie Ingwierrum: “Wij geloven sterk dat praten de basis is”
Begin 2023 startten tien bewoners van het Friese dorp Ingwierrum een de Werkgroep Energie Ingwierrum. Ze schreven een dorpsvisie met het ambitieuze doel om in 2035 energieneutraal te zijn. Sindsdien gaan ze een voor een de deuren langs om kleine energiebesparende maatregelen aan te brengen bij mensen thuis. Samen met de gemeente en een bedrijvencoöperatie werken ze aan een aanpak om 6000 woningen extra te isoleren om energiearmoede te bestrijden.
Buurtteam Huijbergen helpt buren aan eerlijke offertes
In het dorp Huijbergen is begin 2023 een groepje van vier mannen een energie-initiatief gestart. Ze helpen medebewoners die willen verduurzamen over de drempel. Dat doen ze door hen werk rondom offerteaanvragen uit handen te nemen. Reacties van bewoners zijn positief en de gemeente volgt ze belangstellend op de voet.
EnergieWending: “Onze kracht is om samenwerkingen in de buurt te zoeken”
In het afgelopen anderhalve jaar hielp bewonersinitiatief EnergieWending zo’n 1000 woningen met energiebesparende maatregelen in Amsterdam stadsdeel West. Het initiatief groeide in die tijd van 2 mensen naar een divers team van 16 man en werkt samen met tal van organisaties en initiatieven in het stadsdeel.
Bewonersinitiatief Energie Actief Soest: “Vertrouwen is belangrijk”
Zestig Soestenaren zetten zich in voor het initiatief Energie Actief Soest. Samen willen ze met tal van activiteiten zorgen dat iedere inwoner van Soest op een haalbare en betaalbare manier kan meedoen met de energietransitie. Na een paar jaar van wijkaanpakken gericht op woningeigenaren, besloot het initiatief zich ook op huurders te gaan richten. Met een andere aanpak en een nauwe samenwerking met organisaties in de wijk, werd ook dat een succes.
WarmteStem weet wat er in de wijk leeft en houdt de gemeente scherp
Terwijl de gemeente Amersfoort zich in rap tempo klaarmaakte voor de warmtetransitie in Schothorst-Zuid, begon onder de bewoners van de wijk enig gevoel van bezorgdheid te groeien. Een groepje actieve bewoners besluit niet af te wachten, maar actief mee te denken over de transitie in hun wijk. Bewonersinitiatief WarmteStem organiseert dialoogsessies in de wijk, brengt referentiewoningen in kaart en gaat aan de slag met gezamenlijke inkoop.
De vrijwilligers van DiBo helpen Borne energie besparen
Wat begon als een duurzame ideeënmotor is uitgegroeid tot een professionele organisatie van vrijwilligers die de handen uit de mouwen steken. De Stichting Duurzame Initiatieven Borne (DiBo) helpt medebewoners met een energieloket, energiecoaches, collectieve inkoop van zonnepanelen, FIXbrigades en gezamenlijke projecten voor het opwekken van duurzame energie.
VvE-bewoners maken duurzamere én goedkopere renovatie waar
Zes bewoners van een VvE aan het Scheveningse strand zijn de drijvende kracht achter de volledige verduurzaming van hun gebouw. Niet alleen zijn al veel gebreken opgelost, het gebouw heeft een volledige facelift gekregen en de bewoners zijn goedkoper uit dan wanneer ze het onderhoud via de traditionele manier hadden aangepakt.
EnergieKronenberg wil in 2030 eerste energieneutrale dorp van Nederland zijn
EnergieKronenberg stelde rond 2017 een ambitieus doel. Het wil in 2030 het eerste Nederlandse energieneutrale dorp zijn. Om de dorpsbewoners mee te krijgen startte de stichting met energiecoaches en organiseert ze tal van activiteiten, brengt nieuwsbrieven uit en ook twee keer per jaar een huis-aan-huismagazine.
Buren in Bennekom delen kennis met elkaar over verduurzaming
Twee buren in Bennekom die los van elkaar hun huis aan het verduurzamen waren, hebben samen voor een sneeuwbaleffect in de wijk gezorgd. Inmiddels is bewonersinitiatief Koninklijke Buurt Bennekom bezig alle 33 woningen in het huizenblok van het gas af te halen. Samen met de regionale energiecoöperatie zijn warmtelekken opgespoord, energietips gegeven en is onderzoek gedaan naar het beste warmtesysteem zonder aardgas.
Download de bundeling verhalen
We hebben de tien ervaringsverhalen gebundeld in een pdf. Download hem hieronder
Deze reeks verhalen over bewonersinitiatieven maakte HIER in samenwerking met RVO.
