Verwarmen met een airco
Airco wordt vooral gebruikt om ruimtes te koelen. Maar veel moderne airco’s zijn ook geschikt om energiezuinig te verwarmen, en daarmee te besparen op aardgas. Hieronder lees je hoe dat werkt, waar je rekening mee moet houden, en hoeveel je bespaart.
In dit artikel:
- Hoe werkt het?
- Verschillen met een cv-installatie
- Kosten en besparing
- Ervaringen met airco als verwarming
- Veelgestelde vragen
Dit artikel gaat over een zogenaamde ‘split airco’ met een vast binnen- en buitendeel. Er bestaan ook mobiele airco’s. Die gebruiken veel stroom en raden we daarom af.
Hoe werkt verwarmen met een airco?
Een airco is een elektrisch apparaat dat warmte uit een ruimte kan halen, en koele lucht uitblaast. Binnen staat of hangt het deel waar de koele lucht uit komt. Een apparaat buiten zorgt ervoor dat de warmte die uit je huis komt, afgevoerd wordt. Veel moderne airco’s kunnen dit proces ook omdraaien. Er wordt dan warmte uit de buitenlucht gehaald, en warme lucht een ruimte ingeblazen. Zo kun je de airco dus als verwarming inzetten. Zelfs als het buiten erg koud is.
Een airco die verwarmt, is eigenlijk een warmtepomp. Hij verplaatst warmte van buiten naar binnen, en gebruikt daarbij stroom. Andere soorten warmtepompen verwarmen op diezelfde manier water voor in radiatoren of vloerverwarming. Een airco blaast warme lucht echter rechtstreeks je kamer in, en wordt daarom ook wel een lucht/luchtwarmtepomp genoemd.
Verschillen tussen airco en cv-installatie
Als je gaat verwarmen met een airco veranderen er dingen op het gebied van kosten, gebruiksgemak en comfort. Hieronder lees je de belangrijkste verschillen met een cv-installatie.
Met name geschikt om één ruimte te verwarmen
Een airco blaast alleen warmte lucht in de kamer waar het binnendeel van de installatie hangt. Meerdere kamers verwarmen is daardoor niet goed mogelijk. Enkel een woon-, werk- of slaapkamer verwarmen werkt goed. De ruimtes waar geen installatie hangt, zullen kouder blijven.
Als je meerdere ruimtes wil verwarmen met een airco, kun je kijken naar zogenaamde 'multi split airco's. Dat zijn systemen waarbij meerdere binnendelen worden aangesloten op één krachtig buitendeel. Deze variant is doorgaans minder energiezuinig. Het is ook mogelijk om meerdere airco-systemen te installeren. Dit betekent dat er ook meerdere buitendelen geplaatst moeten worden en dat de investering een stuk hoger is.
Geen oplossing voor tapwater
Een airco kan geen tapwater verwarmen, zoals sommige andere warmtepompen wel kunnen. Dus je hebt nog een ander apparaat nodig, zoals een cv-ketel. Een elektrische boiler is een andere mogelijkheid, maar die gebruikt veel stroom. . Verder bestaan er warmtepompboilers. Kostbaarder in aanschaf, maar wel zuinig.
Ruimte nodig voor binnen- en buitendeel nodig
Het binnendeel van een airco is een apparaat van ongeveer 90 x 30 x 20 cm. Je plaatst hem aan de muur net onder het plafond. Er bestaan ook vloermodellen die naast een muur of raam geplaatst worden. Ze lijken op een radiator en hebben een formaat van ongeveer 85 x 25 x 60 cm.
Het buitendeel van een airco is zo’n 75 x 50 x 25 cm. Hij heeft een meter vrije ruimte nodig aan de voorkant, om warmte uit de lucht te kunnen halen. In dit apparaat zit een ventilator die geluid maakt. Dit mag om geluidsoverlast te voorkomen ’s avonds en ’s nachts bij de erfgrens niet meer dan 40 decibel zijn, en overdag niet meer dan 45 dB. Dat is vergelijkbaar met het volume van lichte regen.
Ander comfort dan radiatoren
Een kamer met airco verwarmen voelt anders dan met een cv-installatie. Sommige aspecten worden doorgaans als comfortabel ervaren, andere minder.
Comfortabel:
- Een kamer is snel op temperatuur, doordat warme lucht de kamer in wordt geblazen.
- Als je in de buurt van de airco zit, kan de warme lucht comfortabel aanvoelen.
- Het apparaat is eenvoudig te bedienen met een afstandsbediening of app op je mobiel.
- De airco heeft doorgaans al een tijdschakelaarfunctie ingebouwd.
Minder comfortabel:
- Je kunt de airco horen. Zeker als deze hard moet werken ervaren sommige mensen dat als storend.
- Omdat er geen warme radiatoren onder je ramen hangen, kun je daar koude straling ervaren.
- Het buitendeel van de airco kan in de winter bevriezen. Dat is normaal, het apparaat lost het zelf op met een ontdooicyclus, waarvoor hij een paar minuten stopt met verwarmen. Hoe vaak dat gebeurt hangt af van de buitentemperatuur en luchtvochtigheid, maar het gaat om maximaal 2 keer per uur.
Het rendement: zuinig met stroom
Net als andere warmtepompen gebruikt een airco relatief weinig stroom om te verwarmen. Het rendement is vergelijkbaar met warmtepompen die zijn aangesloten op radiatoren of vloerverwarming. Om dat rendement te halen is het essentieel om een model te kiezen met een goed energielabel voor de verwarmingsstand, bijvoorbeeld A++.
Rendement uitgelegd
Een airco gebruikt stroom om warmte van buiten naar binnen te verplaatsen. Hoeveel stroom het kost om een bepaalde hoeveelheid warmte naar binnen te verplaatsen, noem je het rendement. Dit wordt uitgedrukt in Seasonal Coefficient of Performance (SCOP).
De SCOP van de verwarmingsfunctie van een moderne airco ligt vaak rond 4,5: door het jaar heen gebruikt hij gemiddeld ongeveer 1 kilowattuur (kWh) stroom om 4,5 kWh warmte van buiten naar binnen te verplaatsen. Ter vergelijking: elektrische verwarming zonder warmtepomp, zoals infraroodpanelen of een straalkachel, kan met 1 kWh stroom nooit meer dan 1 kWh warmte maken. Het rendement van een airco is dus veel hoger.
Het daadwerkelijke rendement hangt af van het gebruik. Naarmate het buiten kouder wordt, daalt het rendement. En de airco continu op een lage stand laten draaien, zorgt voor een lager gebruik dan met tussenpauzes hard werken.
Samenwerken met cv-ketel voor maximaal rendement
Een airco heeft met name een goed rendement als de buitentemperatuur niet extreem laag is. Rond het vriespunt of lager kan het rendement zover dalen dat verwarmen met een cv-ketel financieel gunstiger wordt. Als je nog een cv-ketel hebt, kun je dus een ‘hybride’ systeem gebruiken om zo zuinig mogelijk te verwarmen. Je gebruikt de airco het grootste deel van de tijd, en laat de cv-ketel bijspringen als het echt koud wordt.
Lees in ons artikel over warmtepompen meer over hoe het zit met SCOP oftewel rendement.
Kosten en besparing
Een energiezuinig model airco met binnen- en buitendeel is te koop vanaf ongeveer € 2.500 inclusief installatie. Een model met hoog vermogen (om bijvoorbeeld een grote kamer te verwarmen) is duurder. Daarnaast wordt aangeraden om een airco te laten onderhouden. Soms is dit ook nodig om de garantie te behouden. De kosten verschillen per bedrijf, een indicatie is € 150 per jaar.
Hoeveel je met een airco bespaart, hangt sterk af van het gebruik. Als voorbeeld nemen we een huishouden dat nu 1200 m3 aardgas gebruikt, en voor € 2.500 een nieuwe airco aanschaft die 60% van de verwarming overneemt van de cv-installatie.
- De jaarlijkse besparing wordt €199.
- De terugverdientijd is dan 13 jaar.
- Als dit huishouden al een airco met onderhoudscontract had en die nu ook voor verwarmen gebruikt, vervallen de aanschaf- en onderhoudskosten. Dan wordt direct €349 per jaar bespaard.
Berekening uitgelegd
We gaan bij deze berekening uit van:
- Een jaarlijks gebruik van 1200 m3 aardgas, waarvan 960 m3 voor verwarming.
- De airco heeft een SCOP van 4,5.
- De airco gaat 60% van de verwarmingsvraag overnemen.
- Een aardgasprijs van € 1,45 per m3
- Een stroomprijs van € 0,40 per kWh
- De airco laten installeren kost € 2.500
De berekening is dan:
- Van 960 m3 neemt de airco 60% over. Je gaat 576 m3 aardgas minder gebruiken, en dit bespaart € 835.
- Voor die 576 m3 aardgas komt 1216 kWh stroom terug. Dit kost € 486.
- Je betaalt jaarlijks € 150 onderhoudskosten.
- Je bespaart dus jaarlijks € 199.
- Als je de airco nieuw koopt om mee te verwarmen en hiervoor €2.500 betaalt, heb je een terugverdientijd van 13 jaar.
Als je al een geschikte airco hebt, vervallen de extra aanschaf- en onderhoudskosten. Je hebt dan geen terugverdientijd en bespaart direct € 349 per jaar.
Goede isolatie voor minder kosten
Een goed geïsoleerd huis houdt veel warmte binnen. De airco hoeft dan minder hard te werken om het warm te houden, en dat is gunstig voor de energierekening. Bovendien is een airco met laag vermogen voldoende bij goede isolatie, en dat scheelt aanschafkosten.
Een slecht geïsoleerde woning kun je ook warm krijgen met een airco. Dit kost meer energie en hiervoor is een duurdere airco met hoger vermogen nodig.
Ervaringen met airco als verwarming
Er zijn mensen die al jaren hun huis verwarmen met een airco. Soms om in één ruimte zoveel mogelijk zonder aardgas te verwarmen, soms als enige verwarming in huis. We verzamelden een aantal ervaringen.
- Rudy verwarmt en koelt zijn huis met twee soorten warmtepompen waarvan één airco.
- Jan verlaagde zijn energierekening door te verwarmen met een airco.
- Harry maakte zijn huurhuis aardgasvrij met airco's.
