Het aanpassingsvermogen van voorstaande Nederlandse gemeenten in de energietransitie

De Nederlandse overheid daagt de Nederlandse samenleving uit om zich in te zetten en samen te werken voor de energietransitie. Dit onderzoek gaat in op de ruimte die burgers, bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties en energieke ambtenaren van Nederlandse overheden krijgen om verantwoordelijkheid in de energietransitie te nemen. Door het adaptief vermogen van de gemeenten Groningen, Almere en Tilburg te onderzoeken wordt er inzicht verkregen in welke mate de actoren in steden de mogelijkheden en aanmoediging krijgen om verantwoordelijkheid te nemen in de energietransitie op lokaal niveau.

De energietransitie is een verandering waarbij niet alleen de techniek voor de productie, consumptie, transport en opslag van energie zal veranderen; ook ruimtelijke, sociale en institutionele domeinen in de samenleving zullen veranderen. De energietransitie manifesteert zich bijvoorbeeld in de ruimtelijke ordening, door de installatie van duurzame energietechnieken als bijvoorbeeld windmolens, zonnevelden en ondergrondse warmtepompen. Ook zullen sociale praktijken in de samenleving veranderen en nieuwe worden ontwikkeld, als bijvoorbeeld de energieke samenleving.

De energieke samenleving is een samenleving die wil handelen en veranderen voor duurzaamheid. De energieke samenleving maakt aanspraak op de ruimtelijke ordening bijvoorbeeld
voor de productie van duurzame energie. Als laatste, zijn veranderingen in institutionele domeinen van doorslaggevend belang in de energietransitie. Instituties, waaronder overheidsinstituties, structureren namelijk verschillende technische, ruimtelijke en sociale domeinen. Onder andere gemeenten als overheidsinstituties structureren in zekere mate de veranderingen in de domeinen voor de energietransitie op stedelijke niveau. Gemeenten zullen zich daarom in zekere mate moeten kunnen aanpassen aan de energietransitie.

Overheidsinstituties in Nederland, waaronder gemeenten, zijn in zekere mate controle georiënteerd en hebben mogelijk een belemmerend effect op de veranderingen in de energietransitie.
Omdat gemeenten in zekere mate controle georiënteerd zijn, hebben ze mogelijk moeite om controle uit te besteden aan de energieke samenleving zodat ze verantwoordelijkheid kan nemen voor de energietransitie. Dit onderzoek geeft inzage in het handelen van gemeenten in de energietransitie, door het vermogen van gemeenten om zich aan te passen aan de veranderende technische, ruimtelijke en sociale omstandigheden, te onderzoeken. Het vermogen tot aanpassing van de gemeenten kan onder andere verbeterd worden door meer te communiceren over de energietransitie.

Download

onderzoeksrapport