Hoe vind je als energiecoöperatie een dak voor je zonnepanelen?

In hun zoektocht naar geschikte daken om zonnepanelen op te installeren, wenden energiecoöperaties zich vaak tot gemeenten. Hoewel de eerste reactie vaak positief is, blijkt het in de praktijk nog niet zo eenvoudig de zonnepanelen daadwerkelijk geplaatst te krijgen. Rogier Coenraads, projectleider Stichting Zonne-energie Wageningen en eigenaar Gloed Energie, heeft vaker met dit bijltje gehakt. Hij geeft advies over een goede voorbereiding.

Om te beginnen: hoe vind je een geschikt dak?

“Het helpt als je zoekt naar een eigenaar die open staat voor duurzaamheid, of die iets wil betekenen voor de mensen in de omgeving. Daarom ligt het voor de hand dat veel coöperaties bij de gemeente uitkomen, maar dat is zeker niet de enige optie. Je kunt ook denken aan bedrijven; dat kan zelfs voordelen bieden. Bij deze bedrijven is het misschien wel moeilijker om binnen te komen. Maar stel dat een MKB-bedrijf enthousiast is over het idee; dan kan het proces veel sneller gaan dan bij een gemeente, omdat de lijnen veel korter zijn. Bij een gemeente zijn verschillende afdelingen betrokken. Het kan wel een jaar duren om iedereen over de streep te krijgen. Je kunt ook nog denken aan maatschappelijk vastgoed, zoals kerken of verenigingsgebouwen. Dat zijn vaak snelle beslissers.”

"Zoek naar een eigenaar die open staat voor duurzaamheid, of die iets wil betekenen voor de mensen in de omgeving” 
Rogier Coenraads, GloedEnergie

Waar let je op bij de selectie van een dak?

“Op hoge daken kan de windbelasting te groot zijn voor zonnepanelen. Als het te gemakkelijk is om het dak te bereiken vanuit de openbare ruimte is het geen veilige plek voor zonnepanelen vanuit het oogpunt van diefstal of vandalisme. En ook moet het dak vrij zijn van obstakels zoals afvoerpijpjes, luchtventilatie of schoorsteen. En er moet natuurlijk genoeg zon zijn, dus let erop dat er niet teveel bomen omheen staan. Dan is er nog een aantal belangrijke punten dat wat minder gemakkelijk in te schatten is. Is het dak wel sterk genoeg? Wat is de kwaliteit van de dakbedekking en wanneer moet het dak worden vernieuwd? Daar kun je een expert naar laten kijken.”

Waarom duurt het meestal lang voordat er een besluit is genomen?

“Voor gebouweigenaren is de vraag ‘Vindt u het goed als wij zonnepanelen op uw dak leggen?’ veel moeilijker te beantwoorden dan je in eerste instantie misschien zou denken. Het kost vaak tijd om alle verantwoordelijkheden en risico’s in kaart te brengen die zo’n vraag met zich meebrengt. Daarbij is het een overeenkomst die je aangaat voor een lange termijn. Zonnepanelen liggen er toch minimaal vijftien jaar, anders verdien je de investering niet terug. Het is lastig om een inschatting te maken van een verplichting die je voor deze termijn aangaat. Niemand kan in de toekomst kijken.”

Kun je iets doen om het proces te versnellen?

“Bereid je goed voor op kritische vragen voordat je in gesprek gaat. Toon begrip voor de zorgen die er leven en leer van hoe anderen het hebben aangepakt. Draag voorbeelden aan van succesvolle coöperaties elders”

Wat zijn voorbeelden van geslaagde projecten?

• Coöperatie Zuiderlicht heeft in Amsterdam zonnepanelen geplaatst op het dak van voetbalvereniging ASV Arsenal en op het IJburg College.
• In Schiedam zijn op het cultuurgebouw Wennekerpand 203 zonnepanelen geplaatst door de Coöperatie Schiedams Energie. 
• Coöperatie BRES  heeft via crowdfunding in recordsnelheid, 62 uur, genoeg geld binnen gehaald voor 1.100 zonnepanelen. Deze panelen zijn bestemd voor het project Zonneveste; zonnepanelen voor bewoners van Breda op het dak van centrum voor de kunsten De Nieuwe Veste in Breda. 
• De samenwerking van het Maritime Research Institute MARIN en Coöperatie Wageningen op Zon. MARIN stelt het dak van de maritieme testfaciliteit gratis ter beschikking en inwoners verenigd in Coöperatie Wageningen op Zon investeren in de zonnepanelen.