Duurzaam rolmodel Rudy van der Aar: "Duurzaamheid betekent voor mij rustiger aan doen"
In de rubriek ‘Duurzame Rolmodellen’ spreekt HIER met verschillende mensen over klimaatverandering en duurzaamheid. Vanuit hun eigen ervaring, cultuur, en geloofsovertuiging geven deze rolmodellen tips over wat we zelf kunnen doen om onze CO₂-voetafdruk te verkleinen.
Door: Fitria Jelyta
Vandaag spreken we met duurzame ondernemer Rudy van der Aar (31). Hij woont in een zelfvoorzienend tiny house, geeft basisschoolkinderen les over de natuur, runt samen met zijn zus een tweedehandswinkel en werkt bij Stichting La Galigo die Indonesische cacaoboeren helpt met het toepassen van klimaatvriendelijke landbouwtechnieken. Daarnaast werkt hij aan een natuureducatietuin in Zaandam, waar kinderen en volwassenen kunnen leren en recreëren in de natuur.
Een paar jaar geleden besloot Rudy samen met zijn beste vriend om op een houten fiets naar Mekka te reizen. Niet alleen wisten ze door het vermijden van een vliegreis hun CO₂-uitstoot te verminderen. Ze ontmoetten ook mensen en kwamen op prachtige plekken terecht die ze anders compleet voorbij waren gevlogen.
Wat betekent duurzaamheid voor jou?
“Duurzaamheid betekent voor mij traagheid. Net zoals slow food eigenlijk beter is dan fast food, en ook slow fashion beter is voor de wereld dan fast fashion. Als je met die insteek kijkt naar de dingen die je doet en consumeert, dat je het rustiger aan doet, dan kan het je veel opleveren. Dat werkt ook zo met reizen, daarom besloten we om op een houten fiets naar Mekka te reizen. We wilden slow traveling uitproberen, zodat we tijdens onze reis meer konden zien en meemaken. En dat is precies wat we deden.
“Niet alles hoeft natuurlijk langzamer, want als je internet langzaam is, dan is dat irritant”
Ik denk dat we echt meer gebaat zouden zijn bij ‘trager’ leven. Niet alles hoeft natuurlijk langzamer, want als je internet langzaam is, dan is dat irritant. Maar ik bedoel meer dat we de tijd zouden moeten nemen om te kijken naar de dingen om ons heen. Neem een stapje terug, en neem de tijd. Als je iets langzamer dan normaal reist of leeft of doet, dan kun je beter observeren, heb je meer tijd om mensen beter te leren kennen en om alle andere dingen tot je te nemen. En zo kun je leren om alles om je heen beter te waarderen.”
Wat zijn de dingen die je anderen kunt meegeven om duurzamer en ‘trager’ te leven?
“Ik heb gekozen voor een eenvoudige leefstijl waarbij ik weinig kosten maak. Bijna alles wat ik heb is tweedehands, behalve dan de meest noodzakelijke dingen. Door zoveel mogelijk tweedehands te kopen, kun je al veel geld besparen. Ik probeer ook zoveel mogelijk te hergebruiken en zo min mogelijk te verspillen. Een goed voorbeeld van wat we heel gemakkelijk verspillen is brood. Mensen kopen zoveel brood, wat dan niet wordt opgegeten en vervolgens wordt weggegooid. Zonde!
Vraag je dan eerst eens af waarom je zoveel nodig hebt en koop alleen wat je ook echt op kunt eten. En als je dan toch wat brood overhoudt, maak er dan croutons van. Heel simpel, je snijdt het in kleine stukjes en gooit het in de oven met wat zout, peper en olijfolie. Dan hoef je dat brood niet weg te gooien, heb je nog iets lekkers voor bij de soep of salade en heb je geen last van ongedierte. Wanneer je het brood dicht bij huis weggooit, kan dat namelijk ongedierte als ratten aantrekken. Behalve dat je daar zelf last van krijgt, is het ook niet gezond voor ze dat zij het brood eten.
“In de Islam leren we om heel zuinig met water om te gaan”
Naast eten, verspillen we ook veel water. Wat ik vanuit mijn geloof heb geleerd, is dat je zo min mogelijk water moet verspillen. Als moslim bid ik vijf keer per dag, waarvoor ik vijf keer een ‘kleine wassing’ moet doen, oftewel reiniging van het lichaam. Als je dat vijf keer op een dag moet doen, dan verbruik je snel veel water, terwijl dat helemaal niet nodig is. Water is op verschillende delen van de wereld heel schaars. Het is kostbaar en het is noodzakelijk om leven te onderhouden. In de islam leren we daarom dat we daar heel zuinig mee om moeten gaan en slechts twee handpalmen vol met water moeten gebruiken om een reiniging te doen. Denk daarom goed na over je waterverbruik.”
Heb je zelf een duurzaam rolmodel waar je naar opkijkt?
“Ik heb wel een heleboel duurzame rolmodellen. De Profeet Mohammed vrede zij met hem is daar een van, omdat hij heel eenvoudig leefde en van de natuur hield en dat als voorbeeld gaf aan andere moslims.
Toen ik nog aan het studeren was, heeft mijn nicht en goede vriendin mij geïnspireerd om gezond en duurzaam te eten. Veel verse groenten en fruit, en veel minder vlees en snelle koolhydraten. Vanaf toen is er voor mij veel veranderd. Ook mijn opa en oma zie ik als duurzame rolmodellen. Als kind namen ze me vaak mee de natuur in om daar te spelen en te leren. En natuurlijk mijn ouders die mij het goede voorbeeld gaven van zo min mogelijk verspillen.
Voor mij heeft iedereen de potentie in zich om een duurzaam rolmodel te zijn. Niet iedereen kan misschien leven in een tiny house en alles tweedehands kopen, of zich zonnepanelen veroorloven, maar we hebben allemaal verschillende eigenschappen die we in kunnen zetten om de wereld een beetje beter te maken. Dus als je iets wil doen voor een beter klimaat, begin dan vooral met iets waar jij je prettig bij voelt en probeer het vol te houden.”
“Duurzaamheid moet inclusief zijn”
Tot slot, heb je nog een tip om duurzaamheid toegankelijk te maken voor iedereen?
“Duurzaamheid moet inclusief zijn. Wanneer we mensen willen inspireren en meenemen in onze initiatieven voor een beter klimaat, moeten we niet alleen rekening houden met wat ze zich kunnen veroorloven, maar ook met wat ze over duurzaamheid hebben geleerd vanuit hun cultuur, geloof en gebruiken. Op die manier heb je meer kans dat je boodschap door verschillende doelgroepen wordt gehoord, omdat je ook investeert in het ontdekken van wat voor hen belangrijk is.
Daarbij vind ik het wijs om verschillende rolmodellen het podium te bieden om hun verhaal te doen. Er zijn ontzettend veel rolmodellen uit verschillende landen en culturen die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben. Die kun je inzetten om in Nederland meer kennis over duurzaamheid op te doen en ook om meer biculturele Nederlanders aan te spreken.
Laat je inspireren door verschillende culturen, gebruiken en geloofsovertuigingen, en wat daarin wordt gepredikt over hoe je met de aarde moet omgaan. Door meer in te zetten op duurzame rolmodellen met een biculturele achtergrond kan die kennis ook beter worden benut.”
