Vanaf 2026 geen cv-ketel meer, maar hybride warmtepomp verplicht: dit is wat we weten
Als je cv-ketel aan vervanging toe is, ben je vanaf 2026 verplicht om een zuinigere verwarmingsinstallatie aan te schaffen, zoals een hybride warmtepomp. De wet- en regelgeving hiervoor is momenteel in de maak. In dit artikel vertellen we wat de nieuwe regel in de praktijk betekent en voor wie er uitzonderingen komen.
In 2022 werd de toekomstige regel aangekondigd. Sindsdien worden de details uitgewerkt. Het idee achter de nieuwe wet is dat veel meer mensen overstappen naar een energiezuiniger alternatief voor een cv-ketel. In dit artikel hebben we het met name over een hybride warmtepomp.
Een van de uitgangspunten van de regel is dat een hybride warmtepomp (of ander zuinig alternatief) voor iedereen betaalbaar moet zijn. Voor wie dat het niet is, geldt een uitzondering. Verderop in dit artikel lees je meer over deze en de andere uitzonderingen.
Als je naar de uitzonderingen kijkt, is nog maar de vraag hoeveel mensen daadwerkelijk verplicht worden. De kans is groot dat er vaak een uitzondering toegepast moet worden.
In dit artikel:
Update juli 2024
Het vorige kabinet had het voornemen om duurzame verwarmingssystemen vanaf 2026 te verplichten. Het huidige kabinet-Schoof heeft echter besloten om deze plannen niet door te zetten, omdat ze niemand willen verplichten. In dit artikel gaan we nog wel uit van die verplichting.
Los van de regelgeving is het slim om bij het vervangen van de cv-ketel na te denken over een full electric warmtepomp of hybride warmtepomp. Met de Warmtepomp bespaarchecker bereken je snel en en makkelijk of een warmtepomp voor jouw situatie financieel de moeite waard is.
Zuinige alternatieven voor de cv-ketel
Een cv-ketel verwarmt uitsluitend met aardgas, een fossiele brandstof waar we in Nederland mee willen stoppen. Zuinigere en groenere alternatieven zijn onder andere een hybride warmtepomp, een volledig elektrische warmtepomp en een aansluiting op een warmtenet. Een zuiniger apparaat aanschaffen als de cv-ketel stuk is, betekent in de praktijk voor de meeste huishoudens een hybride warmtepomp.
Een hybride warmtepomp is een verwarmingsinstallatie die iedere woning warm krijgt die daarvoor nu een enkel cv-ketel gebruikt. Een hybride warmtepomp werkt op elektriciteit, maar gebruikt daarnaast een cv-ketel op gas. Deze wordt vooral op erg koude dagen ingezet om extra warmte te genereren, en voor warm tapwater.
Een volledig elektrische warmtepomp is ook een mogelijkheid, maar die werkt alleen efficiënt in goed geïsoleerde woningen met geschikte radiatoren of vloerverwarming.
Ten slotte komen er in de toekomst in veel wijken warmtenetten waarop je je woning kunt laten aansluiten, maar dat duurt in de meeste gevallen nog jaren. Voor de tussentijd kan een zuinige oplossing uitkomst bieden. Bovendien zijn er ook veel plekken waar uiteindelijk geen warmtenet zal komen.
Uitzonderingen op de regel
Voor een deel van de huishoudens komt een uitzondering op de regel en worden hybride warmtepompen niet verplicht. De uitzondering geldt wanneer:
1. De terugverdientijd van de hybride warmtepomp langer is dan 7 jaar
De terugverdientijd van een hybridewarmtepomp hangt af van de aanschafkosten, hoe zuinig hij presteert in een huis, en hoeveel geld je er vervolgens mee bespaart op de energierekening ten opzichte van een cv-ketel.
- Terugverdientijd hybride warmtepomp berekenen voor jouw woonsituatie. HIER maakte een rekentool.
Kosten hybride warmtepomp
Momenteel kost de aanschaf van een hybride warmtepomp na aftrek van subsidie tussen de € 3.000 en € 7.000. We weten nog niet wat de prijzen in de toekomst gaan doen. Het zou kunnen dat ze zakken doordat de markt groter wordt. Maar stijgen kan ook, door een gebrek aan installateurs. Ook kunnen er nog geen voorspellingen gedaan worden over de gas- en stroomprijzen voor 2026.
Inschatten gemiddelde terugverdientijd
Er klinken verschillende geluiden wat de gemiddelde terugverdientijd van een warmtepomp is. Volgens demissionair minister De Jonge is een hybride warmtepomp voor 2,65 miljoen van de Nederlandse huishoudens binnen 7 jaar terug te verdienen.
Volgens onderzoek van Vereniging Eigen Huis is die inschatting echter veel te optimistisch. De resultaten hiervan zeggen dat de terugverdientijd voor de meeste huishoudens langer is dan 7 jaar. Voor slechts 270.000 huishoudens zou een hybride warmtepomp daadwerkelijk binnen 7 jaar terug te verdienen zijn.
Daarnaast is er nog geen eenduidig beeld van de daadwerkelijke prestaties van hybride warmtepompen, ofwel hoeveel energie ze verbruiken. Verkopers geven veelal aan dat hun apparaten zeer hoog (zuinig) presteren. Maar de resultaten van de Installatiemonitor 2021, een rapport waarvoor de prestaties van verschillende hybride pompen gemeten werden, geven een genuanceerder beeld.
Kortom, er moet nog veel uitgezocht worden, voordat de nieuwe regelgeving ingevoerd kan worden. Het kabinet weet dit en werkt hieraan. Het is niet de bedoeling dat bijna 2,5 miljoen huishoudens ten onrechte verplicht worden een hybride warmtepomp aan te schaffen.
Methodes om te bepalen wie binnen 7 jaar kan terugverdienen
Het is nog niet duidelijk welke methode de overheid gaat hanteren om te bepalen welke huishoudens een hybride warmtepomp binnen 7 jaar kunnen terugverdienen. Er zijn twee scenario’s mogelijk:
Scenario 1) Voor iedere woning wordt een inschatting van de terugverdientijd gemaakt door een onafhankelijk adviseur of installateur.
Scenario 2) Per type woning wordt een inschatting gemaakt. Bijvoorbeeld: ‘voor een tussenwoning uit de jaren ’90 is de gemiddelde terugverdientijd 7 jaar of minder.’
Het voordeel van de tweede methode is dat niet voor iedere woning een aparte berekening gemaakt hoeft te worden. Het nadeel is dat het vaak voor zal komen dat mensen verplicht worden tot een (hybride) warmtepomp, terwijl voor hun specifieke geval de berekening anders uitvalt.
Het Rijk zet voorlopig in op de eerste methode, maar bijvoorbeeld Vereniging Eigen Huis roept op om de tweede methode te gebruiken. Het is nog even afwachten welke uiteindelijk gebruikt wordt.
2. Het buitendeel van de warmtepomp voor geluidsoverlast gaat zorgen
Een hybride warmtepomp maakt wat geluid. Sommige modellen zijn zeer stil, terwijl andere meer geluid maken. Het is persoonlijk of je dat geluid vervelend vindt of niet. Of je het apparaat hoort, hangt ook af van de plek waar je het buitendeel plaatst.
Als hij achterin de tuin staat, heb je er waarschijnlijk weinig hinder van. Ook gezien je in de zomer veel buiten bent, en de warmtepomp dan niet draait. Maar als je een model hebt dat meer geluid maakt en je plaatst hem naast het slaapkamerraam van de buren, dan is het mogelijk dat dat niet gewaardeerd wordt.
Geluidsnorm
In Nederland is een geluidsnorm afgesproken van maximaal 40 decibel (dB) bij de erfgrens. Er zijn mogelijkheden om het geluid te beperken, zoals een omkasting. Dit neemt extra ruimte in beslag en zorgt ook voor extra kosten.
Als je met deze maatregelen nog steeds niet aan de norm kunt voldoen of dit zorgt voor onevenredig hoge kosten, dan is een hybride warmtepomp straks niet verplicht. Lees meer over de geluidsnorm Rijksoverheid.nl.
3. Als er binnen 10 jaar een warmtenet gepland staat voor jouw wijk
In de toekomst komen er op veel plekken in Nederland warmtenetten, waarop je je woning kunt laten aansluiten. Als er binnen 10 jaar in jouw wijk een warmtenet op de planning staat, val je binnen de uitzondering van de toekomstige wet.
In veel gemeenten is het echter nog onduidelijk in welke wijken er een warmtenet komt. Gemeenten maken plannen om hun gemeente aardgasvrij te maken, maar die zijn in veel gevallen nog niet concreet.
Op zoek naar info
Als je erover denkt om een (hybride) warmtepomp aan te schaffen, raden we aan om eerst te achterhalen of de gemeente een warmtenet voorziet in jouw wijk. Hiervoor kun je googelen op ‘Transitievisie Warmte + jouw gemeente’. Mocht je geen nuttige informatie vinden, dan kun je de gemeente ook altijd een e-mail sturen.
Mocht er een warmtenet komen, dan raden we aan om goed af te wegen of het voor jouw situatie gunstig is om een warmtepomp aan te schaffen. Bekijk onze pagina over warmtenetten voor meer informatie.
Tot slot: als veel mensen in de buurt een (hybride) warmtepomp hebben, dan zal het in de toekomst lastiger zijn om mensen mee te krijgen in de plannen voor een warmtenet.
4. De warmtepomp niet in huis of de tuin past
Een hybride warmtepomp bestaat uit twee apparaten, waarvan er een buiten geplaatst wordt. Lees hier meer over hoe een hybride warmtepomp eruit ziet.
5. Je in een appartement of monument woont
Monumenten en appartementen vallen binnen de uitzonderingen. Een hybride warmtepomp bestaat uit twee apparaten, waarvan er een buiten geplaatst wordt. De meeste appartementen hebben daar geen geschikte ruimte voor.
Voor monumenten geldt dat de cultuurhistorische waarde niet aangetast mag worden. Omdat een hybride warmtepomp niet in het plaatje past, vallen monumenten binnen de uitzonderingen.
Subsidies voor (hybride) warmtepompen en andere zuinige alternatieven
Voor (hybride) warmtepompen en andere duurzame verwarmingsinstallaties is de ISDE-subsidie beschikbaar. Ook voor isolatiemaatregelen kun je de subsidie aanvragen. Voor warmtepompen betekent dit dat je ongeveer 30% van de kosten inclusief installatie vergoed krijgt.
Daarnaast zijn er leningen voor het verduurzamen van je woning beschikbaar, met relatief lage rente. De bekendste hiervan is de Energiebespaarlening van het Nationaal Warmtefonds.
Vragen over de nieuwe wet die hybride warmtepomp verplicht
Hoe weet ik of ik verplicht word tot een hybride warmtepomp?
Als je verwacht dat je binnen een van de bovengenoemde uitzonderingen valt, word je waarschijnlijk niet verplicht. Maar omdat de wet nog niet rond is, kun je het nog niet zeker weten.
Wat is de terugverdientijd van een hybride warmtepomp?
Dat hangt af van de aanschafkosten, hoe efficiënt hij werkt in jouw huis, en hoeveel geld je ermee bespaart op de energierekening ten opzichte van een cv-ketel. Met deze rekentool van HIER kun je de terugverdientijd berekenen.
Hoe weet ik of er een warmtenet komt in mijn wijk?
Googel op ‘Transitievisie Warmte + jouw gemeente’. Mocht je geen nuttige informatie vinden, dan raden we aan om de gemeente een e-mail te sturen.
Welke zuinige alternatieven zijn er nog meer dan een hybride warmtepomp?
Lees hier meer over de alternatieven voor verwarmen met een cv-ketel.
Mag ik zelf kiezen voor welke zuinige alternatief voor een cv-ketel ik kies?
Je mag zelf kiezen, mits het alternatief minstens even duurzaam is als een hybride warmtepomp. De Rijksoverheid moet nog duidelijk communiceren welke alternatieven duurzaam genoeg zijn.
Er is al duidelijk dat het gaat om "een energieprestatie-eis van 0,7". Mocht je daar meer over willen weten, dan verwijzen we je door naar deze Kamerbrief.
Mijn cv-ketel moet vervangen worden. Is het slim om nu al een (hybride) warmtepomp te nemen?
Dat hangt ervan af wat je belangrijk vindt, hoe hoog je gasverbruik is, en of je een hybride warmtepomp in jouw geval snel terugverdient.
Als je een bovengemiddeld hoog gasverbruik hebt, en een volledig elektrische warmtepomp nog niet haalbaar is in jouw woning, dan zou een hybride warmtepomp een logische keuze kunnen zijn. Bij een hoog gasverbruik ben je in veel gevallen goedkoper uit met een hybride warmtepomp.
Als je weinig gas verbruikt, is de kans groot dat je een hybride warmtepomp niet snel terugverdient. Als je huis al goed geïsoleerd is en je radiatoren of vloerverwarming geschikt voor verwarmen met lage temperatuur ), is een volledig elektrische warmtepomp mogelijk interessanter voor je.
Wil je vooral duurzaam wonen en zijn de aanschafkosten en terugverdientijd geen kwestie? Een hybride warmtepomp is dan een goede optie, Wel is het ook dan een goed idee om eerst te verkennen of een volledig elektrische warmtepomp in jouw huis ook mogelijk is.
Advies
Voordat je een (hybride) warmtepomp aanschaft, raden we aan om eerst te checken welke plannen de gemeente in jouw wijk heeft. Als in de komende 10 jaar een warmtenet op de planning staat, wordt het mogelijk minder interessant om te investeren in een (hybride) warmtepomp.
Je huis beter isoleren is altijd een goede investering. Het verhoogt wooncomfort en maakt je woning toekomstbestendig. Bovendien verdient de investering zich doorgaans ruimschoots terug door de besparing op de energierekening. Ook als je momenteel geen budget hebt voor een (hybride) warmtepomp, kun je denken aan isolerende maatregelen. Zo sorteer je voor op de toekomst.
Er komt een nieuw kabinet. Kan de nieuwe wet nog van tafel geveegd worden?
Veel details rond de nieuwe regel worden nog uitgewerkt, daarna moeten die nog juridisch vastgelegd worden. Ook wordt er momenteel een nieuw kabinet gevormd, en de kans is groot dat de partijen hierin verschillend over de regel denken. Wanneer hierover meer duidelijkheid ontstaat, deelt HIER de beschikbare informatie.
Hoe moet dat praktisch gezien, iedereen over op een warmtepomp?
Het kabinet werkt samen met fabrikanten en installateurs om meer vakmensen op te leiden voor het plaatsen en repareren van warmtepompen. Het doel is ook om de productie van warmtepompen in Nederland te vergroten.
Bovendien streven ze ernaar hybride warmtepompen makkelijker, gebruiksvriendelijker en uniformer te maken. Dit resulteert in betaalbaardere apparaten die eenvoudiger te installeren zijn.
