Wat spreek je af in een Power Purchase Agreement?
Het is gelukt! De coöperatie heeft een eigen windmolen of zonne-installatie gerealiseerd. De teller draait, jullie eigen energie wordt coöperatief opgewekt. Na realisatie van de productie-installatie dien je als coöperatie goede afspraken te maken met een afnemer van de elektriciteit. Uiteraard is de prijs die je krijgt voor jouw duurzaam opgewekte energie een belangrijk aspect. Maar ook andere zaken spelen daarbij een belangrijke rol. In dit artikel zetten we, met behulp van energie adviseur Nick Waltmans (Full Power Support), enkele belangrijke aandachtspunten op een rij voor het sluiten van een zogenoemde Power Purchase Agreement (PPA).
Uitgangspunt is dat er sprake is van een grotere productie aansluiting (> dan 0,5 MW) aangesloten op een grootverbruik aansluiting (> dan 3*80A).
Programmaverantwoordelijke / Leverancier
Om de geproduceerde stroom te kunnen verkopen in de markt moet een overeenkomst gesloten worden met een zogeheten programmaverantwoordelijke of een energieleverancier. Bij de grotere productie installaties (>0,5 MW opgesteld vermogen) is het gebruikelijk om de overeenkomst aan te gaan met de programmaverantwoordelijke. Bij kleinere installaties (<0,5MW) wordt de overeenkomst vaak aangegaan met de energieleverancier.
Een programmaverantwoordelijke is verantwoordelijk voor het indienen van energie en transportprogramma’s bij Tennet. De lijst met geregistreerde programmaverantwoordelijken is openbaar en staat op de site van Tennet. Ook iedere energieleverancier heeft een programmaverantwoordelijke nodig voor het indienen van deze programma’s. Soms is de levering en programmaverantwoordelijkheid ondergebracht binnen één entiteit (de leverancier van de stroom is dan tevens programmaverantwoordelijk), maar dit kunnen ook twee verschillende partijen zijn. Windparken en grote zonparken sluiten een PPA normaliter met een programmaverantwoordelijke / afnemer en niet met een leverancier.
Soort producten
Bij het afsluiten van een PPA kun je als coöperatie uit verschillende productvormen kiezen. Op hoofdlijnen zijn dit de meest voorkomende producten:
-
APX Uurprijs
Bij de APX Uurprijs wordt de productie van ieder uur vermenigvuldigd met de bijbehorende prijs van dat uur. Op de te betalen vergoeding wordt een ‘afslag’ (in procenten of in MWh) in mindering gebracht. Dit is omdat de programmaverantwoordelijke het risico loopt op prijsverschil tussen de uurproductie (waarop de coöperatie zijn vergoeding uitbetaald krijgt) en de kwartier productie (waarop de programmaverantwoordelijke wordt afgerekend). Deze onbalans kan zowel een voordeel als een nadeel opleveren. Het is aan te raden om dit risico af te dekken.
-
APX Maand ongewogen
Bij de APX Maand ongewogen constructie worden alle APX uurprijzen van de betreffende maand gedeeld door het aantal uren in die maand. De (gemiddelde) prijs die daaruit voortvloeit wordt vervolgens vermenigvuldigd met de maandproductie. Ook hier zal een afslag gehanteerd worden waarbij in dit geval sprake is van het overnemen van het onbalans en profileringsrisico. Het profileringsrisico is het verschil tussen de ongewogen maandprijs waarop de vergoeding voor de producent gebaseerd is en de onderliggende uurprijzen waarop de afnemer wordt afgerekend.
-
APX Jaar ongewogen
Bij deze constructie worden alle APX uurprijzen van het jaar gedeeld door het totaal aantal Uren in het jaar. De prijs die daaruit voortvloeit wordt vervolgens vermenigvuldigd met de jaarproductie. Ook hier zal een afslag gehanteerd worden voor het overnemen van profileringsrisico en het risico op onbalans.
-
Endex Month Ahead
Bij de Endex Month Ahead wordt gedurende kalendermaand X de prijs bepaald voor kalendermaand X+1. Hier kan worden afgesproken om bijvoorbeeld tijdens 1 of meerdere (vaste) momenten de prijs te bepalen. Tevens zal ook hier sprake zijn van een afslag voor onbalans en profilering.
-
Endex Year Ahead
Hierbij geldt het zelfde als bij Month Ahead alleen zal de prijs dan vastgelegd worden voor het opvolgende kalenderjaar.
-
Vaste prijs
In deze situatie wordt een vaste prijs afgesproken waartegen de stroom wordt verkocht. In de prijs zal (normaliter) de afslag voor de over te nemen risico’s reeds ondervangen zijn.
Type productie installatie
Welke productvorm interessant is voor de coöperatie is afhankelijk van het type productie-installatie en het wel of niet hebben van een. Grofweg kunnen de volgende situaties worden onderscheiden:
Productie-installaties met SDE+ subsidie en volledige levering aan het net
Indien een productie installatie gebruik maakt van SDE+ subsidie en tevens de productie (nagenoeg) volledig op het net invoedt dan is het belangrijk om stil te staan bij de werkwijze van de SDE+. De SDE+ regeling gaat namelijk uit van een correctie van het subsidie bedrag op basis van een gemiddelde APX prijs (met enkele correctiefactoren). Indien de terugleverprijs wordt vastgezet tegen een bepaald bedrag dan kan dit resulteren in een voordeel indien de prijs die is vastgelegd hoger is dan de uiteindelijke correctieprijs van de overheid. Maar indien het tegenoverstelde het geval is dan zal dit leiden tot een nadeel in de exploitatie van de productie installatie. Bij installaties met een SDE+ subsidie zijn de bovengenoemde APX producten het meest voor de hand liggend indien het je voorkeur geniet om risico’s te beperken.
Productie-installaties zonder subsidie en volledige levering aan het net
Is sprake van een productie-installatie zonder subsidie? Dan zijn alle producten mogelijk en is het met name van belang of gekozen wordt voor zekerheid ten aanzien van de prijs of het meeliften op de markt. Verwacht je dat de marktprijs daalt? Dan kan het interessant zijn om de prijs vast te zetten. Bij een stijgende markt is een fluctuerende prijs verstandiger.
Productie-installatie op een combinatie aansluiting
Combinatie aansluitingen, waarop zowel productie als het verbruik plaatsvindt, komen bij zon installaties veelvuldig voor. Is sprake een SDE+ subsidie? Dan geldt ook hetgeen omschreven is bij het eerste punt. In deze situatie is het van belang dat de combinatie van verbruik en teruglevering het beste resultaat oplevert. In de praktijk is dit vaak maatwerk. In algemene zin geldt dat als sprake is van meer productie dan verbruik op de locatie het van belang is een zo hoog mogelijke vergoeding te krijgen. Is sprake is van meer verbruik dan van opwekking? Dan is het van belang om de jaarkosten zo laag mogelijk te houden.
Indien alleen de teruglevering (en niet het verbruik op locatie) voor rekening van de coöperatie komt kan het interessant zijn om een secundair allocatie punt aan te laten maken. Echter ook hier geldt dat eerst alle voor- en nadelen tegen elkaar afgewogen dienen te worden omdat de uitkomst per situatie kan verschillen. Qua voor- en nadelen dient onder andere gedacht te worden aan de additionele kosten en mogelijke impact op de berekening van de Energiebelasting etc.
Garanties van Oorsprong
Bij het opwekken van stroom worden ook Garanties van Oorsprong (GVO’s) aangemaakt. Garanties van Oorsprong zijn het bewijs dat de stroom duurzaam is geproduceerd. Per 1.000 kWh die op het net wordt ingevoed wordt 1 Garantie van Oorsprong verkregen. De Garanties van Oorsprong kunnen worden verkocht aan diverse partijen en vertegenwoordigen een geldwaarde. Het is niet verplicht om de Garanties van Oorsprong te verkopen aan dezelfde partij die de stroom afneemt. Het komt zelfs regelmatig voor dat het los verhandelen van de stroom en de Garanties van Oorsprong tot hogere inkomsten leidt.
Koppeling met verbruikers
Diverse partijen bieden de mogelijkheid om een “koppeling” te leggen tussen de afnemer, de eindgebruiker van stroom zoals bijvoorbeeld consumenten en de producent, de coöperatie. Bijvoorbeeld door dezelfde prijs te hanteren voor zowel de producent als de afnemer van de stroom. Belangrijk om hier in ogenschouw te nemen is dat er een tegenstrijdig belang is tussen productie en afname. Voor coöperatie en de exploitatie van het productiemiddel is een zo hoog mogelijke prijs van belang en voor gebruiker van de energie geldt dat een zo laag mogelijke prijs gewenst is. Indien een koppeling met de afnemer(s) wordt gemaakt door de hoogte van de vergoeding voor de stroom vast te leggen, is het van belang in onderling overleg tussen coöperatie en afnemer hier afspraken over te maken.
Aandachtspunten inhoud PPA
Naast de prijs zijn nog veel andere punten van belang om af te spreken in een PPA. Hieronder lichten we er een paar nader toe.
Onbalans/profilering
Sommige partijen behouden zich het recht voor om bij (al dan niet grote) marktwijzigingen eenzijdig de afslag aan te passen voor onbalans en profilering. Dit dient voorkomen te worden omdat je daarmee als producent schijnzekerheid contracteert. Het onbalans en profileringsrisico is iets voor de afnemer en dient ook daar te blijven, ook bij tegenvallende resultaten voor de afnemer.
Bandbreedte
Zorg ervoor dat geen bandbreedtes worden opgenomen in de PPA. Zowel voor wind als zon kunnen immers grote fluctuaties op jaarbasis plaatsvinden ten aanzien van de (verwachte) productie. Het is niet wenselijk om te worden afgerekend voor eventuele meer of minder volumes dan contractueel vastgelegd als verwacht jaarvolume.
Storing, Onderhoud
Het doorgeven van storingen en onderhoud is logisch en acceptabel. Wel dient goed te worden beoordeeld binnen welk tijdbestek dit dient plaats te vinden en dat er geen boetes worden doorberekend voor de onbalans indien meldingen tijdig plaatsvinden.
Betaling
Er zit veel verschil in betaalmomenten van de diverse leveranciers. Omdat een latere betaling een serieuze impact kan hebben (bv indien een afnemer failliet gaat) is het van belang om het betaalmoment zo dicht als mogelijk op de productie periode af te stemmen. Betaling in de maand volgend op de productiemaand is gebruikelijk in de markt.
Ontbinding
Zorg voor ontbindingsmogelijkheden indien een afnemer niet aan zijn verplichtingen voldoet.
Algemene Voorwaarden
Sommige afnemers verwerken essentiële zaken niet in het contract maar stoppen deze weg in de Algemene Voorwaarden. Zorg ervoor dat ook de Algemene Voorwaarden goed worden doorgenomen indien deze van toepassing worden verklaard of laat de afnemer afstand doen van de Algemene Voorwaarden en alles opnemen in het contract.
Complexiteit en veranderende marktomstandigheden
Gezien de complexiteit van de markt in combinatie met de continue veranderende marktomstandigheden kan het raadzaam zijn om een adviseur in te schakelen met verstand van zaken.
Dit artikel is geschreven door energie adviseur Nick Waltmans (Full Power Support)
