Crowdfunding in Nederland eerste helft 2017: Groei en positieve rendementen

Van 2011 tot 2015 lieten onze onderzoeken zien dat crowdfunding in Nederland jaarlijks verdubbelde. In de loop van 2016 leek de groei van crowdfunding echter te stagneren, synchroon aan kritische berichten over de risico’s van crowdfunding (lees ons onderzoek over 2016). De eerste helft van 2017 groeit crowdfunding in Nederland echter opnieuw: er is 99,4 miljoen euro opgehaald. Daarbij laat de toegenomen transparantie bij crowdfunding platforms zien dat er gemiddeld positieve rendementen worden behaald.

Over crowdfunding

Crowdfunding stelt mensen in staat om hun geld te investeren in een concreet ondernemersplan, maatschappelijk- of cultureel project. Mensen bepalen zo zelf waar zij willen dat hun geld precies voor wordt gebruikt. In ruil voor hun inleg ontvangen investeerders een beloning in natura, terugbetaling met rente (lening) of een aandeel in een bedrijf. Voor de initiatiefnemers die het geld ophalen, is crowdfunding veelal niet enkel een financieringsinstrument, maar ook een manier om betrokken ambassadeurs, zichtbaarheid en klanten of bezoekers te realiseren. Crowdfunding speelt zo in op de maatschappelijke trend van ‘communities’ van mensen die samen projecten realiseren.

Prestaties van ondernemers op crowdfunding platforms

Na jaren van exponentiele groei, liet het jaar 2016 een afvlakking van de crowdfunding trend zien. De aandacht verschoof van de vraag hoeveel kapitaal er in Nederland via crowdfunding werd opgehaald, naar de vraag of gecrowdfunde ondernemers ook in staat bleken om hun investeerders terug te betalen. Deze vraag bleek lastig te beantwoorden, omdat veel crowdfunding platforms niet, of op sterk divergerende manieren, rapporteerden over de prestaties van ondernemers op hun platform. De berichtgeving bleek dan ook beperkt tot anekdotisch materiaal. Sinds begin 2017 rapporteren de crowdfunding platforms die zijn aangesloten bij branchevereniging Nederland Crowdfunding echter uniform over hun resultaten, inclusief betalingsachterstanden.

Positieve rendementen

Deze rapportages van de verschillende crowdfunding platforms laten vooralsnog positieve rendementen zien. Platforms rapporteren dat tot dusver van gemiddeld 0 tot 2,71% van hun portefeuille redelijkerwijs niet verwacht wordt dat deze terugbetaald zal worden aan investeerders. Hiervan is per definitie spraken wanneer een ondernemer langer dan 365 dagen vertraagd is met betalen. Hiermee worden op de verschillende crowdfunding platforms, met aftrek van kosten, gemiddelde netto rendementen behaald van 3,8% tot 7,8%.

Jonge markt

In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst, zeker niet bij een jonge markt als crowdfunding. Daarbij geldt dat bovenstaande resultaten gemiddelde rendementen betreft bij de verschillende platforms. Daarom wordt geadviseerd om het te investeren bedrag niet in te leggen in één onderneming, maar om de inleg goed te spreiden over meerdere crowdfunding projecten en dit daarnaast alleen te doen met een deel van het vermogen dat echt gemist kan worden. Daarnaast zijn er ook een aantal crowdfunding platforms die nog niet transparant rapporteren over hun portefeuille en waarvan de prestaties van ondernemers op hun platform onbekend zijn.

Crowdfunding zit weer in de lift

Daar waar in het eerste halfjaar van 2016 de teller van crowdfunding in Nederland bleef steken op 86 miljoen en in het tweede halfjaar van 2016 op 84 miljoen, werd in de eerste helft van dit jaar 99,4 miljoen euro bijeen gebracht via crowdfunding. Daarmee laat crowdfunding in Nederland opnieuw groei zien. De verdere groei van crowdfunding in Nederland vergt het verder waarborgen van transparantie. Daarnaast vraagt het om ondernemers, culturele en maatschappelijke projecten die de crowd met een financiering aan zich willen binden. Daarnaast zien we in omringende landen dat overheden een stimulerende rol vervullen in de verdere groei van crowdfunding door het bieden van fiscale voordelen voor investeerders en/of het sturen op doorverwijzen van banken naar complementaire financiering.

Toelichting op het onderzoek

Douw&Koren brengt sinds 2011 de status en ontwikkeling van crowdfunding in Nederland in kaart. Dit onderzoek geeft gebruikers en stakeholders inzicht in de markt. We verzamelen doorlopend de openbaar beschikbare data van alle Nederlandse crowdfunding platforms, maar ook de data van Nederlandse projecten die gebruik maken van internationale crowdfunding platforms of een eigen crowdfunding tool of website gebruiken. Op deze manier zijn we in staat een accuraat overzicht te geven van crowdfunding in Nederland. Inzichten over de ontwikkelingen, uitdagingen en kansen komen voort uit eigen onderzoek en gesprekken met stakeholders.

We splitsen de markt uit in de volgende 4 categorieën:

• Maatschappelijke projecten: Financiering voor maatschappelijke projecten, zoals een sportclub of buurtinitiatief
• Creatieve projecten: Financiering voor creatieve projecten, zoals een film of theatervoorstelling
• Ondernemingen: Financieringen voor ondernemers (starters, groeiers en MKB’ers)
• Consumentenleningen: Leningen aan consumenten, zoals voor de aanschaf van een auto of verbouwing van een huis (ook wel peer to peer lenen genoemd)

Bron: Douw & Koren