Windenergie: Samen Slagen
De gemiddelde aanlooptijd van zeven jaar, de omvangrijke investering en het risico dat plannen vastlopen en sneuvelen is voor de meeste coöperaties reden genoeg om zich verre van windprojecten te houden. Daarmee is windenergie de laatste jaren hoofdzakelijk het domein van professionele, kapitaalkrachtige projectontwikkelaars.
Zeggenschap delen
Ondanks de ingewikkelde en risicovolle windprojecten werpen lokale energiecoöperaties zich de laatste jaren in de strijd. Gemeenten dringen ontwikkelaars er steeds vaker op aan om coöperaties te betrekken bij windprojecten. Toch zijn veel projectontwikkelaars er niet happig op om het zeggenschap te moeten delen. Zij hebben immers de grondposities verworven en dragen het financiële risico in de ontwikkelfase. Vaak is de rol van de coöperatie beperkt tot een financiële participatie, bijvoorbeeld in de vorm van een obligatielening.
Kracht van burgerparticipatie
Een succesfactor in de ontwikkeling van een windproject is acceptatie door de omgeving. Veel plannen sneuvelen of vertragen door weerstand van de lokale gemeenschap. Horizonvervuiling, waardevermindering van vastgoed, geluidsoverlast: veel mensen ervaren alleen de lasten. Het betrekken van burgers neemt deze weerstand weliswaar niet helemáál weg, maar geeft wel een stem aan de voorstanders om bewoners ook de lusten van een project te laten ervaren middels participatie. Commerciële ontwikkelaars als Raedthuys weten de kracht van burgerparticipatie – in samenwerking met energiecoöperaties – inmiddels te benutten.
Succesvol samenwerken
De voordelen van een samenwerking tussen een professionele ontwikkelaar en een coöperatie blijken uit de praktijk. Zo weten Deventer Energie en Raedthuys Pure Energie een constructieve relatie op te bouwen waaruit een windpark ontstaat. Coöperatie WindpowerNijmegen laat zien dat je samen met een projectontwikkelaar een windpark kunt ontwikkelen met 100 procent eigendom voor de burger. Koepelcoöperatie REScoopNL zet juist middelen en ervaring in om nieuwe coöperaties onafhankelijk te maken van de meer traditionele ontwikkelaars. Op die manier redde ze bijvoorbeeld de ontwikkeling van windturbine De Coöperwieck van coöperatie Zuidenwind.
Voorbeelden uit de praktijk
1. Deventer Energie en Raedthuys Windenergie
In oktober 2015 realiseren coöperatie Deventer Energie en energiebedrijf Raedthuys Pure Energie gezamenlijk windpark Kloosterlanden. Deventer Energie is voor 25 procent eigenaar, Raedthuys Pure Energie voor 75 procent.
2: REScoopNL
Coöperatie Zuidenwind uit Neer is ontwikkelaar van windturbine De Coöperwieck. In het prille begin wil men vier molens coöperatief ontwikkelen, maar door problemen komt de coöperatie buiten spel te staan.
Dit artikel komt uit de publicatie Samen Slagen, een samenwerking met het Ministerie van Economische Zaken, RVO.nl, TU Delft en HIER opgewekt.
