Lokale Energie Monitor Zuid Holland: Koploper in coöperatieve wind

Op verzoek van de provincie Zuid-Holland heeft HIER opgewekt de Lokale Energie Monitor voor de provincie Zuid-Holland samengesteld. Een monitor die inzoomt op energie coöperaties in de provincie, hun gerealiseerde projecten en projecten in de pijplijn op het gebied van energiebesparing, wind, zon en warmte.

De provincie Zuid-Holland kan zich beroepen op een voorloper rol in de coöperatieve beweging. Twee van de allereerste burgercoöperaties van Nederland, Windcoöperatie Delft en Deltawind, zijn bijna 40 jaar geleden in Zuid-Holland ontstaan.  Deltawind bestaat nog steeds en is uitgegroeid tot een van de grootste burgercoöperaties van Nederland. De eerste in Nederland met een grondgebonden zonnepark en samen met zustercoöperatie initiatiefnemer van het grootste burgerinitiatief van Nederland: Windpark Krammer.

In bijna de helft van alle Zuid-Hollandse gemeenten is een energiecoöperatie gevestigd

In 2017 zijn 44 energiecoöperaties actief in Zuid-Holland, in bijna de helft van de 60 Zuid-Hollandse gemeenten. In 2012 komt de collectieve zon in Zuid-Holland op. Het begint met een groot grondgebonden zonnepark van Deltawind op de Zuid-Hollandse eilanden, de eerste in Nederland. Ontwikkelaar Solar Green Point neemt het voortouw met coöperatief beheerde zonnedaken, waaronder twee samen het Haagse burgerinitiatief VogelwijkEnergiek. Inmiddels zijn er 33 projecten gerealiseerd.

Zuid-Holland is koploper van Nederland in de ‘coöperatieve wind’ met de windturbines van Deltawind en Qurrent op Goeree-Overflakkee. Voor andere regio’s liggen de plannen klaar. Opvallend is de rol van gemeenten: die tonen zich steeds vaker ontvankelijk voor meer zeggenschap van bewoners. Het coöperatieve model krijgt hiermee meer wind in de zeilen.

Energie besparen en aandacht voor warmtetransitie

In 2017 neemt de aandacht voor de warmtetransitie, de omschakeling van aardgas naar andere niet-fossiele warmtevoorzieningen, sterk toe in Nederland. ‘Van gas los’ en ‘aardgasvrije wijken’ worden gevleugelde termen. Burgercoöperaties, buurt- en wijkinitiatieven zijn er actief bij betrokken. Ze organiseren energiebesparingactiviteiten voor en met bewoners en gaan een stap verder door op zoek te gaan naar alternatieve warmtebronnen of collectieve  warmtevoorzieningen. In deze ‘lokale warmte-initiatieven’ staan bewonersbelang en betrokkenheid van bewoners centraal. Gemeenten werken ondertussen aan een warmtevisie of warmtetransitieplan, steeds vaker in regionaal verband.

Coöperaties voegen een maatschappelijke dimensie toe aan duurzame energie

Lokaal duurzaam opwekken én lokaal leveren, ofwel de energiekringloop sluiten, was vanaf het begin de doelstelling van de energiecoöperaties. Vrijwel elke energieleverancier biedt inmiddels Nederlandse wind- en zonnestroom aan. De coöperaties voegen daar maatschappelijke en sociale dimensie aan toe: baten lokaal, van, voor en door de gemeenschap. Coöperaties zijn daarmee ook actief in de energiemarkt: ze bundelen inkoopkracht, verkopen lokaal opgewekt stroom en zijn zelf actief als energieleverancier.

In Zuid-Holland wordt eind 2017 een belangrijke stap gezet: Den Haag koopt lokaal en duurzaam in.

Downloads

• Lokale Energie Monitor Zuid Holland 2017
• Bijlage: Ruimtelijke toetsingskaders voor windontwikkeling van provincies en gemeenten

Lees ook: Ruimtelijke toetsingskaders voor windontwikkeling van provincies en gemeenten